ö£¸¢÷uõmh Áµ»õØÔÀ C¸¢x......... (61)

& Cµõ. \h÷Põ£ß

Pmhõ¯ ©¸zxÁ® \õzv¯©õÚuõ?

÷Põ¨¤z ÷uõmhz öuõÈ»õͺ ©zv°À CÓ¨¦ Ãu® SøÓ¯õ©À C¸¨£x öuõhº£õÚ ¤µa]øÚ Aµ\õ[P®, Aµ\ ©¸zxÁ AvPõ›PÒ, ÷uõmhzxøµ©õºPÒ BQ÷¯õº ©zv°À •® •øÚ¨ ¤µa]øÚ¯õP ©ØÖö©õ¸ £›©õnzøu ÷|õUQ vø\ ©õÔ°¸¢ux. Aµ\õ[P•®, Aµ\ Av-Põ-›-P-Ю Cx öuõ-hº-¤À  Sµø»ö¯Ê¨¤¯ ÷£õöuÀ»õ® xøµ©õºPÒ u®«x Aºzu©ØÓ SØÓ[PÒ _©zu¨£kÁuõPÄ®, ÷uøÁ¯ØÓ uø»±k GßÖ® P¸v Gvº¨¦z öu›ÂzuÚº.

GßÚ¸¢uõ¾® ©¸zxÁ AÔUøPPÒ ¦ÒΠ£µ[PÒ, QøhUP¨ ö£ØÓ uµÄPÒ BQ¯Ú öuõ-È-»õͺ-P-Îß ©z-v-°À Av-P-›zu ©µ-n Ãu[PøÍ £mh ÁºzuÚ©õP £øÓ\õØÔU öPõsi¸¢uø©ø¯ ¯õµõ¾® ©ÖUP •i¯õ©¾®, ©øÓUP •i¯õ©¾® C¸¢ux. Bu¼ÚõÀ öuõÈ»õÍ›ß CÓ¨¦ Ãu ¦ÒΠ£µzvøÚ |õmiß HøÚ¯ £SvPÎÀ ÁõÌQßÓ ©UPÎß CÓ¨¦ Ãu©ÍÄUS öPõsk Áµ ÷Ási¯uß ÷uøÁ HØ£mhx. Auß Ai¨£øh°À 1872 B® Bsk 14 B® C»UP ©¸zxÁz ÷uøÁPÒ PmhøÍa \mhö©õßøÓ (Medical wants act No14 of 1872)  Aµ\õ[P® ÷ÁÖ ÁÈ°ßÔ AÔ•P¨£kzv¯x. Ca \mh® u®ø©U Pmk¨£kzxÁuØPõPU öPõsk Áµ¨£mhöuß÷Ó ÷uõmhzxøµ©õ¸®  E›ø©¯õͺPЮ P¸vÚº.

GÛÝ® CøÁ AøÚzxUS©õÚ Põµo¯õP C¸¢ux CU Põ»zvÀ ÷£õx©õÚ ©¸zxÁzxøÓ •ß÷ÚØÓ® Põn¨£hõø©¯õS®. GÛÝ® Akzukzx Á¢u u\õ¨u[PÎÀ ©¸zxÁzxøÓ •ß÷ÚØÓ•® _Põuõµ Á\vPЮ \ØÖ •ß÷ÚØÓ©øh¢v¸¢ux GßÖ TÖÁx uÁÓõ-Põx.  1870PøÍ Akzx Á¢u u\õ¨u[PÎÀ E»P ©¸zxÁ E»P® £» •ß÷ÚØÓ[PøÍU Psi¸¢ux. AøÁ C»[øP ©¸zxÁz xøÓø¯²® Gmhõ©À CÀø». CUPõ»zvÀ Ch®ö£ØÓ ¤›zuõÛ¯ ©¸zxÁºPÒ \[Pzvß C»[øPU QøÍ (Ceylon Branch of British Medical Association) A[Sµõº¨£n ÂÇõÂÀ Auß uø»ÁµõPU Phø©¯õØÔ¯ Dr. ¤.i. A¢÷uõÛì (Dr.P.D.Anthonish) uÚx uø»ø© Eøµ°À ¤ßÁ¸©õÖ öu›Âzuõº.

Asø©U Põ»©õP ©¸zxÁ E»P® ªPU Tºø©¯õP •ß÷ÚØÓ©øh¢x Á¸QßÓø©ø¯U Põn •iQßÓx. CxÁøµ Eh¼ß öÁ¨£ AvP›¨¤øÚ öÁÖ©÷Ú Põ´a\À HØ£mkÒÍx GßÖ ©¸zxÁ E»P® £õºzux. BÚõÀ CßÖ AzuøP¯ öÁ¨£ AvP›¨¤øÚ AÍ¢x Po¨¤h öÁ¨£ ©õÛ (Theromo meter) Psk ¤iUP¨£mkÒÍx. A¢u P¸Â°ß Eu öPõsk Põ´a\¼ß ußø©ø¯ ‰ßÖ Âu©õP¨ ¤›zx¨ £õºUQÓõºPÒ. AøÁ uͺ {ø» Põ´a\À, «sk® «sk® Á¸QßÓ Põ´a\À, öuõhº¢x }iUQßÓ Põ´a\À ( Intermittent, Remittent Continued Fevers)GߣÚÁõS®. Auß Põµn©õP Põ´a\À GßÓ ÷|õ°À Th £» ÁøPPÒ Põn¨£kQßÓÚ. AÁØÔß Âzv¯õ\©õÚ ußø©Pøͨ ¦›¢x öPõsk AuØ÷PØ£ ©¸zxÁ® ö\´¯U Ti¯uõP Á\v÷¯Ø£mkÒÍx.

GÛÝ®, ©¸zxÁzxøÓ Á\vPÒ AvP›UP¨£mh ÷£õx® Th Ax G¢u AÍÄUSU ÷Põ¨¤z ÷uõmhz öuõÈ»õÎø¯ ö\ßÓøh¢ux Gߣx ©ØÖö©õ¸ ÷PÒ¯õS®. CuØS öu›ÂUP¨£mh £vÀ öuõÈ»õͺ GÆÁÍÄ Pkø©¯õÚ ÷|õ´ Áõ´¨£mhõ¾® AÁºPÒ ©¸zxÁ \õø»PÎß Á\vPøͨ ö£ØÖU öPõÒÍ A[S ö\À» ©ÖUQÓõºPÒ GߣuõS®. CzuøP¯ ©Ú¨£õ[S ÷Põ¨¤z öuõÈ»õͺPÎÀ ©õzvµ® Põn¨£hÂÀø» ö¯ßÖ® •ØÔ¾® ][PÍ ©UPÒ ©õzvµ÷©  ÁõÌ-QßÓ Áh-©z-v¯ ©õ-Põ-nz-vÀ  ÷©ØöPõÒͨ£mh B´öÁõßÔߣi ö£õxÁõP Qµõ©zx ©UPÒ xèh ÷uÁøuPÎÀ |®¤UøP²ÒÍÁºPÒ GßÖ® AÁºPÒ B[Q» ©¸¢xPÎÀ |®¤UøP öPõÒÍõ©À EÒѺ £›¯õ›PÒ «÷u AvP |®¤UøP øÁzxÒÍÚº GßÖ® CUPõ»zvÀ BÐÚµõP¨ £u ÁQzu ÷\º. ÂÀ¼¯® QµP› (Sir William Gregory) öu›ÂzxÒÍuõPÄ® öu›ÂUP¨£mkÒÍx.

Hß öuõÈ»õͺPÒ øÁzv¯\õø»PøÍ |õkÁvÀø» GÚ Â\õ›zu ÷£õx ÷uõmhz xøµ©õºPÒ öu›ÂzuuõÁx, AÁºPÒ B[Q» øÁzv¯ •øÓPøÍ Â¸®¦QÓõºPÒ CÀø» GßÖ® B²º÷Áu |õmk øÁzv¯ºPÎh® ö\ßÖ ©¸¢÷uõ, SÎø\÷¯õ, P\õ¯÷©õ Áõ[QU SiUQÓõºPÒ. AÀ»x £›¯õ›, Pmhõi •u»õÚÁºPÎh® ö\ßÖ ©¢v›zxU öPõÒQÓõºPÒ GßÖ® öu›ÂzxÒÍÚº. Cx öuõhº¤À P¸zxz öu›Âzu ÷á®ì øµm (James wright) GßÓ ÷uõmhzxøµ CÁºPøÍ øÁzv¯\õø»US ö\À» øÁ¨£x PiÚ©õÚ Põ›¯®. SÔ¨£õP ][PÍ Qµõ©[PøÍ Asi¯ ÷uõmh[PÎÀ Á]US® öuõÈ»õͺPÒ |õmk øÁzv¯º, ø© öÁÎa\® £õº¨£Áº, ÷Põhõ[Q £õº¨£Áº, ÷£÷¯õmk® ©¢vµUPõµß ÷£õßÓÁºPøÍ÷¯ ÷uia ö\ÀQßÓõºPÒ.

Aµ\õ[P AvPõ›¯õÚ Ga.Gì. K.µìéÀ (H.S.O. Russel) P¸zxz öu›ÂUS® ÷£õx ÷á®ìøµm öu›Â¨£x Esø©uõß. ªP Â\® Ti¯ £õ®¦ Pizu \¢uº¨£[Pξ® Th CÁºPÒ £õ›¯õ›ø¯÷¯ ÷ui KkQÓõºPÒ. AÁß AuØS ©¸¢uõP SÎø\PøͲ®, P\õ¯zøu²÷© öPõkUQßÓõß GßÖ TÔÚõº. CøÁ GÀ»õ÷© ÷uõmhzxøµ©õºPÒ u©USÒ öu›ÂzxU öPõsh P¸zx £›©õØÓ[P÷Í.

A÷u÷£õÀ ÷uõmhzxøµ¯õÚ h¤Ò³. Bº ÷ÁºÀ»º (W.R.Waller) ÷ÁÖ Âu©õÚ P¸zöuõßøÓz öu›Âzuõº. GuØPõP T¼z öuõÈ»õͺPøÍ AÁºPÒ Pø», P»õ\õµ¨  £õµ®£›¯[PÐUS Gvµõ-P-Ä®, ¸¨£zxUS ©õÓõPÄ® Pmhõ¯¨£kzv øÁzv¯\õø»US Aݨ£ ÷Ásk®. C¢v¯ Aµ\õ[P[PÒ C¢v¯õÂÀ AÁºPÒ Qµõ©zvÀ C¸¢u ÷£õx AÆÂu® Pmhõ¯ ©¸zxÁ® ö\´uuõ? AÀ»x Qµõ©[PÎÀ ÁQUQßÓ ][PÍ ©UPøÍ øÁzv¯\õø»US ÷£õ GÚ Pmhõ¯¨£kzxQÓuõ? T¼z öuõÈ»õͺPøͲ® AÁºPÒ Â¸¨£zxUS CuøÚ Âmk Âh ÷Ási¯x uõß GßÖ TÔÚõº.

(öuõh¸®...)

ö£¸¢-÷uõmh Áµ-»õØ-Ô-¼-¸¢x & (59)

¦vuõ-P Á¸-£-Áº-P÷Í Av-P® ©õs-h-Ú-º

& Cµõ. \h-÷Põ-£ß

P®-£øÍ Aµ-\õ[-P øÁz-v-¯-\õø» ¤µ-u-© øÁz-v¯ A-v-Põ› Dr. h¤Ò³. â. Áß-÷hõºm uÚ-x A-ÔU-øP-°À ©Ø-Ö-ö©õ¸ •U-Q¯ Âh-¯z-øu-²® _m-iU Põm-i-°-¸¢-uõº. AvÀ AÁº-PÒ C»[-øPUS ¦v-uõP Á¢x ÷\¸® T¼z öuõ-È-»õͺ-PøÍ J¸ ÁøP-¯õ-P-Ä®, HØ-P-Ú÷Á £» -Põ-»® C[÷P Á]¨-£-Áº-PøÍ J¸ £S-v-°-Ú-µõ-P-Ä® ¤›z-v-¸¢-uõº. C[÷P ¦v-uõP Á¢-x ÷\º-£-Áº-PÒ ªS¢u £»-Ã-Ú[-PÍõ-P-Ä®, ÷\õº-Á-øh¢-x®, Ps-P-ÎÀ J-Î-°ßÔ²®, C¯-»õ-u-Áº-PÍõ-P-Ä-®, PÁ-Û¨-£õº AØ-Ó-Áº-PÍõ-P-Ä® C¸¢-u-Úº. CÁº-P-ÐU-S® C[÷P £»-Põ-»-©õP u[-Q-°-¸¢x öuõ-È-À £õº¨-£-Áº-P-ÐU-S® £õ-›¯ ÷ÁÖ£õ-k-PÒ Põ-n¨-£m-hÚ GßÖ CÁº öu›-Âz-uõº.

C[÷P HØ-P-Ú÷Á Á¢x £» Põ-»-©õP Á]¨-£-Áº-PÒ _Ø-Ö¨ ¦Ó-a `Ç-¾US £Ç-Q C[-SÒÍ Põ-»-{-ø», us-pº, En-Ä Gß-£-Ú-ÁØ-ÖU-S¨ £ÇU-P¨£m-i-¸¢-uÚº. BÚõÀ ¦v-uõP Á¢-u-Áº-PÒ C[-SÒÍ £ÇUP ÁÇU-P[-P-??? GßÚ ö\´¯ ÷Ás-k®? Gß-£x öuõ-hº-¤À AÁº-PÒ ©s-øh-°À JßÖ ªÀ-»õuÁº-PÍõ-PU Põ-n¨-£m-h-Úº. AÁº-PÒ ªP Âøµ-Â-÷»÷¯ £À÷ÁÖ Cß-ÚÀ-P-ÐUS C»U-PõQ Âk-Qß-Ó-Úº. A-Áº-PÒ EÒ-|õm-k `Ì-{-ø»-P-ÐU-Sz u¯-õµõ-S® Áøµ-°À ÷|õ´-P-ÐU-S® £¼-¯õ-QßÓÚº.

Áß-÷hõºm-iß P¸z-xU-PÒ £»-øµ ¦v-¯ ÷Põ-nz-vÀ ]¢-vUP øÁzu-x.  J¸ A¢-{¯ Chz-xUS ¦v--uõ-P -Á-¸® J¸-Á-ß A¢u Ch® öuõ-hº-¤À G¢-u-Â-u-©õÚ AÔ-Ä® CÀ-»õu {ø»-°À AÁß ‰øÍ, ¤µU-øb-PÒ Gß-£Ú AÁøÚ ªP¨ £»-Ã-Ú[-PÍõ-P÷Á Põm-k®. Cx GÀ-÷»õ-¸U-S® C¯À-£õ-Ú-x-uõß Gß-Ó ÷£õ-x® Áß-÷hõ-ºm-iß P¸z-xU-PÒ SÔzx Bµõ´¢--x CøhU-Põ» A-ÔUøP JßøÓ u¯õ-›zx Au-øÚ Põ-»-Ûz-xÁ ö\¯-»õÍ-¸U-S Aݨ¤ øÁz-ux xøµ-©õº \[-P® Az-x-hß Áß-÷hõºm- AÁº-P-Îß P¸z-xU-PÒ öuõ-hº-¤À ¤µ-u© ]ÂÀ ©¸z-xÁ A-v-Põ› h¤Ò³. ¤. \õè¼ (W.P.Charsley - Principal Civil Medical Officer)°h® C¸¢x AÁ-µx {¦-nz-xÁ A¤¨-¤-µõ-¯z-øu-²® ÷Pm-i-¸¢-ux. AÁº ¤ß-Á-¸-©õÖ öu›-Âz-uõº.

Aµ-\õ[-P ©¸z-xÁ ©øÚ-Pøͨ ö£õ-Öz-u-Á-øµ-°À JÆ-öÁõ¸ Aµ-\õ-[P ©¸z-xÁ ©øÚ-°-¾® Gz-u-øÚ- ÷£º G¢-öu¢u |õm-P-ÎÀ AÝ-©-vU-P¨-£mk ]-Qaø\ ö£Ø-Ô-¸U-Qß-Óõº-PÒ Gß-£-uøÚ Ps-k ¤iU-P-»õ÷©¯ßÔ AÁº-PÒ ¦v-uõP Á¢-u-ÁºPÍõ? HØ-P-Ú÷Á C[S ÁõÌ¢x Á¸-£-Áº-PÍõ? Gß-£-u-øÚU Psk¤i¨-£x •i-¯õu Põ-›-¯-©õ-S®. Põ-µ-n®  AÆ-Â-u¨ -£-v-Ä-PÒ A[S £vÄ ö\´-Á-uØ-PõÚ HØ-£õ-k-PÒ C¸U-P-ÂÀø» GßÖ SÔ¨-¤m-i-¸¢-uõº.

x-øµ-©õº \[-P® uõß Põ-»-Ûz-xÁ ö\¯-»õÍ-¸US  Áß÷hõºm-iß P¸z-xz öuõ-hº-¤À GÊ-v-°-¸¢-u A¢u Pi-uz-vÀ ¤ß-Á-¸-©õÖ öu›-Âz-v-¸¢-u-x. Áß-÷hõºm uß P-o¨-¥m-iøÚ C»[-øPUS Á¸-÷Áõº, uõ-¯-P® v¸®¦÷Áõº BQ-÷¯õ-›ß ¦Ò-Î-Â-£-µU Po¨¥m-iß Ai¨-£-øh-°÷»÷¯ öu›-Âz-xÒÍõº. ]»÷ÁøÍP-ÎÀ C¢u Po¨-¥-k-PÒ \›¯õÚøÁ¯õP C¸U-P-»õ®. BÚõÀ As-ø©U Põ-»-©õP GÆ-ÁÍÄ ÷£º |õm-øh-Âmk öÁ-Î-÷¯-Ö-Qß-Ó-Ú-º Gß-£x öuõ-hº-£õ-Ú £v-Ä-PÒ |®-£-z- uU-P-øÁ-PÍõP CÀø». Bu-¼ÚõÀ Gz-uøÚ \u-Ã-u-©õÚ öuõ-È-»õͺ C[÷P u[Q Âm-h-Úº Gß-£-uøÚ xÀ¼-¯-©õ-PU TÓ -•-i-¯õx.

ªP ÂÁ-µ-©õ-P GÊ-u¨-£m-i-¸¢u CU-P-i-uz-vÀ ÷©¾® ]» Áõ-u[-PÒ •ß- øÁU-P¨-£m-i-¸¢-u-Ú. AvÀ •U-Q-¯-©õ-Ú-x Áß-÷hõºm AÁºP-Îß ¦ÒΠ£-µU Po¨-¥k •Ø-Ö¨ ö£Ø-Ô-¸UPÂÀø» Gß-£-uõ-S-®. Az-x-hß öuõ-È-»õͺ ©z-v-°À C¢u AÍ-ÄUS CÓ¨¦ Ãu® Av-P-©õP C¸U-Qß-Óx Gß-£-uøÚ HØ-ÖU öPõÒÍ \õß-Ö-PÒ ÷£õ-uõx. Bu-¼-ÚõÀ ]» ¦ÒΠ£-µ[-PЮ uµ--ÄPЮ Aµ-\õ[-P® \õº¢-uuõP C¸¢u ÷£õ-x® AøÁ Th |®-£-Pz-ußø© SøÓ¢-u-uõP C¸U-Qß-Ó-ø©ø¯ Áß-÷hõºm öu›¢x øÁz-v-¸U-P-ÂÀø» Gß-£x Á¸¢-uzuU-Px. Bu-¼-Úõ-À T¼z öuõ-È-»õͺ-PÒ £Ø-Ô¯ öu-Î-Âßø© ÷©¾-® C¸U-Pz-uõß ö\´-Qß-Óx.

Áß-÷hõºm-iß ]» P¸z-xU-PÒ ªøP¨-£-kz-u¨-£m-k®, ö©¸-÷PØÓ¨-£m-k® öu›-ÂU-P¨-£m-kÒÍ-Ú. AÁØ-ÔÀ •µs-£õ-k-P-Ю, öuõ-hºa]°ß-ø©-P-Ю ThU Põ-n¨-£-k-QßÓÚ. BøP-°-ÚõÀ AÁµx P¸z-vøÚ ]Ô-uÍ-Â-»õ-Áx PÁ-Úz-xUöP-kz-xU öPõÒ-Í •i-²©õ Gß-£x \¢-÷u-Pz-vØ-Qh©õ-Ú-uõP÷Á EÒÍx. CÁº SÔ¨-¤m-kÒÍ öuõ-ȼÀ |ß-S £-›a-\-¯-©õ-Ú-Áº-PÒ Cß-ÚÀ-P-øÍ SøÓ-Áõ-P÷Á G-vº-öPõÒ-Qß-Ó-Úº.  £øǯ öuõ-È-»õͺ-PÒ ©z-v-°À CÓ¨¦ Ãu® SøÓÄ øPU-S-U Qøhzu Gøu²® \õ¨-¤-k-Á-uõÀ Á°-Ö \®-£¢-u-©õÚ ÷|õ´-PÒ Es-hõ-Qß-ÓÚ ÷£õßÓ P¸z-xU-PÒ AÔ-Ä §º-Á-©õ-Ú-øÁ-PÍõ-Pz ÷uõß-Ó-ÂÀø».

CÁº As-ø©-°À C»[-øPUS ¦»® ö£¯º¢-x Á¢-u-Áº-Îß Sn |»ß öuõ-hº-¤À Áº-oz-v-¸¨-£x öuõ-hº-¤À xøµ-©õº \[-P® G¢-u-Â-u-©õÚ ö£õ-Ö¨-ø£-²® HØP •i-¯õ-x. ¦v-uõP Á¢-u-Á-ºPÒ £À-÷ÁÖ ¤µa-]-øÚ-PøÍ \¢-vU-Q-Óõº-PÒ. AÁº-P-ÐUS  u©-x {ø»-ø©-ø¯ öÁ-Ψ-£-kz-x® vµõ-o-°Àø». AÁº-P-Îß ÷\õº¢x ÷£õÚ, £»-Ã-Ú-©õ-Ú øP-¯õ-»õ-Põu {ø»-ø© ¦»-ß En-µ •i-¯õu {ø»-ø© ÷£õß-Ó-ÁØøÓ xøµ-©õº \[-P® HØ-ÖU öPõÒÍõu ÷£õ-x® AÁº-PÒ £ÇU-P-P¨-£mh ¤ß-Úº ¦zv \õ-x-›¯©õ-P-Ä® Pk-ø©-¯õ-P-Ä® EøÇU-S®, öuõ-È-»õ͵õP ©õ-Ô- Â-k-Qß-Ó-Úº GßÓ P¸zøu xøµ-©õº-\[-P® ©QÌa-]-²-hß Áµ-÷ÁØ-Qß-Óx.

CÁº-Pøͨ ÷£õ-»÷Á i. h¤Ò³. ]. ©º-öhõU (T.W.C Murdoc)   AßøÓ¯ Si-Á-µÄ Bø-n-¯õÍ-¸® Áß-÷hõºm-iß P¸z-xU-PÒ ªøP¨-£-kz-u¨-£m-høÁ Gß-Ö-® T¼z- öuõ-È-»õͺ-P-ÎÀ 1/4 £[-Q-Úº C¸U-Qß-Ó-Úº GßÓ T-ØøÓ uõß HØ-P-ÂÀø» GßÖ® uÚx Po¨-¤ß£i Á¸-hõ¢u CÓ¨¦ Ãu®  7.04% ©õ-P÷Á EÒÍ-öuß-Ö® öu›-Âz-xÒÍõº.

(öuõ-h-¸®)

ö£¸¢-÷uõmh Áµ-»õØ-ÔÀ C¸¢-x... (58)

& Cµõ. \h-÷Põ-£ß

ö\z-uõÀ Gß-Ú, E°º ÁõÌ¢-uõÀ GßÚ?

÷Põ¨-¤z öuõ-È-»õͺ-P-Îß Áµ-Ä, -öÁ-Î-÷¯-ÓÀ ¤Ó¨-¦, -C-Ó¨¦ öuõ-hº-£õÚ ¦Ò-Î-Â-£-µ[-PÒ £» Põ-»® ÷£\¨-£m-hõ-¾® G¢u •i-ÄU-S® Áµ •i-¯õ-©-÷»÷¯ C¸¢x Á¢-uõº-PÒ. GÛ-Ý® ö£ºS-éÛß ÁÈ-Põmi ¡À öÁ-Î-±-mhõÍ-µõÚ H.G®. ö£º-S-é-Ûß ¦Ò-Î-Â-£-µ[-PÒ Boz-u-µ-©õP C¸¢-u-x-hß £»-µõ-¾® HØ-ÖU-öPõÒͨ-£m-h-uõ-P-Ä® C¸¢-ux. Cz-u-øP¯ J¸ \¢-uº¨-£z-vÀ P®-£øÍ Aµ-\õ[P øÁz-v¯ Av-Põ-›-¯õ-PU Ph-ø©-¯õØ-Ô¯ Dr. Áß-÷hõºm (Dr. Vandart) ]» Âz-v-¯õ-\-©õÚ P¸z-xU-PøÍ •ß-øÁz-uõº.

CÁ-›ß P¸z-x¨-£i öuõ-È-»õͺ Gz-uøÚ ÷£º Á¸-Qß-Ó-Úº, GÆ-ÁÍÄ ÷£º Á¸-hõ¢-u® öÁÎ-÷¯-Ö-Qß-Ó-Úº. C[÷P GÆ-ÁÍÄ ÷£º {µ¢-u-µ-©õ-Pz u[-S-Qß-Ó-Úº BQ-¯ ¦ÒΠ£-µ[-P-ÎÀ £õ-›¯ ÷ÁÖ-£õ-k-PÒ Põ-n¨-£-k-Qß-Ó-öuß-Ö® C[S Á¢x ÷£õ-S® T¼-PÒ G¢-uU Põ-»z-v-¾® |õm-k¨ £Ø-ÖÒÍ-Áº-PÍõP C¸¢uvÀø» Gß-Ö® G®.-G®. ö£º-S-é-Ûß TØ-Ö¨-£i T¼z öuõ-È-»õͺ-P-Îß uø», -Áõ´, -‰U-S, -PõÀ, øPPÒ Gß-£-øÁ GÀ-»õ-ÁØ-øÓ-²® Tm-i¨ £õºz-uõÀ Th ö©õz-u® C»[-øP-°À CU-Põ-»z-vÀ 750,000 öuõ-È-»õͺ-PÒ C¸¢-u-Úº Gß-Ö® CÁº-P-ÎÀ 250,000 ÷£øµ AÀ-»x 1/3 £[-PõÍøµ ©õz-v-µ÷© Á¢x ÷£õ-S® öuõ-È-»õͺ-PÒ GßÖ SÔ¨-¤h •i-²® Gß-Q-Óõº.

A¢u Âuz-vÀ £õºU-S®-÷£õx ö©õz-u-©õP 356,510 ÷£øµ AÀ-»x C[-÷P÷¯ {µ¢-u-µ-©õPz u[-Q-°-¸U-S® 24.6 \u-Ã-u öuõ-È-»õͺ-PøÍ Á¢x ÷£õ-S® öuõ-È-»õͺ- (Immigrant Coolies) GßÖ P¸u •i-¯õx Gß-Ó-÷£õ-x® CÁº-P-Îß CÓ¨¦ Ãu® 4%©õP EÒÍx Gß-£-x® EÖ-v-¯õ-Ú-uÀ». Á¸-÷Áõº, -÷£õ-÷Áõº, -C-¸¨-÷£õº GÚ GÀ-»õ-Â-u[-P-Î-¾® PÈz-x¨ £õºzu ¤ß-Ú-¸® Th C¢-v-¯U T¼-P-Îß CÓ¨¦ Ãu® ¯U-S®-£i ªP Av-P-©õP C¸¢-u-öuß-£x Es-ø©U-S¨ ¦Ó®-£õ-Ú-uÀ» Gß-Ö® CÁº SÔ¨-¤m-i-¸¢-uõº.

Áß-÷hõºm T¼z öuõ-È-»õͺ-P-Îß Av-P AÍ-Â-»õÚ ©µ-nz-vØ-SU Põ-µ-n® AÁº-PÒ ªPa ]Ô¯ AÍ-ÂÀ-Th _Põ-uõ-µz-vÀ AU-PøÓ öPõÒ-Á-vÀø» Gß-£-uõ-S®. ©ß-Úõ-›À Á¢x CÓ[-Q-¯-vÀ C¸¢x ÷uõm-h® ÷|õUQ Á¸® ÁÈ-°À AÁº-PÒ Gx Qøhz-uõ-¾® \õ¨-¤m-hõº-PÒ, -S-iz-uõº-PÒ. AÁº-PÒ S-Îz-uõº-PÍõ Gß-£-uØ-PõÚ \õß-Ö-PÒ CÀø». C÷u £ÇUP ÁÇU-P[-P-øÍ÷¯ AÁº-PÒ ÷uõm-h[-P-Î-¾® Pøh¨-¤-iz-uõº-PÒ. AÁº-PÒ •øÓ-¯õÚ _Põ-uõµ £ÇUP ÁÇU-P[-PøÍU Pøh¨-¤-izx _z-u-©õP C¸¨-£õº-PÍõ-°ß ÷|õ´ ö|õ-i-P-ÎÀ C¸¢x u®-ø©¨ £õ-x-Põz-xU öPõsi-¸U-P-»õ®.

HØ-öP-Ú-÷Á, -•ß-ö£õ¸ \¢-uº¨-£z-vÀ _Põ-uõµ BønU-S-Ê-öÁõß-Ôß •ß \õm-]-¯-©-Îz-u-÷£õx Áß-÷hõºm ÷Põ¨-¤z ÷uõm-hz öuõ-È-»õͺPÒ Ps-h-øu-²® \õ¨-¤-k-Qß-Óõº-PÒ Gß-Ö®, -ö£-¸a-\õ-¼, -öÁÍ-ÁõÀ, -Põm-k¨ £ßÔ, Põm-k¨ §øÚ, -•-¯À, -•ÒÍ® £ßÔ GÚ øPU-SU Qøhz-uøu GÀ-»õ® AÁº-PÒ \õ¨-¤-k-Qß-Ó-ø©-¯õÀ AÁº-P-Ð-US Á°-Ö, -S-hÀ, -ö£-¸[-S-hÀ \®-£¢-u¨-£mh ÷|õ´-P÷Í ö£¸®-£õ-¾® Es-hõ-Qß-ÓÚ Gß-Ö® TÔ Ps-h-Úz-xUS BÍõQ C¸¢-uõº. Gß-Ó-÷£õ-x® Th C¨-÷£õ-x® AÁº uÚx {ø»¨-£õm-iÀ C¸¢x ©õ-Ó-ÂÀø». AÁº-PÒ u©-x En-Ä-•-øÓ, -_-Põ-uõµ £ÇUP ÁÇU-P[-PÒ Gß-£ÁØøÓ E›-¯ •øÓ-°À Pøh¨-¤-i¨-£õº-PÍõ-°ß {øÓ-¯¨ ÷£º E°º u¨-£ Áõ´¨¦ EÒÍx Gß-Ö® AÁº öu›-Âz-uõº. P®-£øÍ Bì-£z-v-›-°À AÝ-©-vU-P¨-£m-h-Áº-PÒ |õß-QÀ J¸ £[-Q-Ú-¸US Áõ¢-v-÷£v Põ-n¨-£-k-Qß-Ó-öußÖ®, HøÚ-÷¯õ-¸US ShÀ ¦s, -S-hÀ ¦ØÖ, ©»a-]U-PÀ ÷£õßÓ Á°Ö \®-£¢-u¨-£mh ÷|õ´-P÷Í Av-P-•ÒÍÚ GÚ AÁº öu›-Âz-xÒÍõº.

P®-£øÍ øÁz-v-¯-\õ-ø»-ø¯¨ ö£õ-Öz-u-Á-øµ-°À \P-» ¦Ò-Î-Â-£-µ[-P-øÍ-²®, -u-µ-Ä-P-øÍ-²® Áß-÷hõºm ªPz öu-Î-Áõ-P¨ £µõ-©-›zx Á¢-uø© SÔ¨-¤-hz-uU-Px. JÆ-öÁõ¸ |õ-Ю øÁz-v-¯-\õ-ø»-°À GÆ-ÁÍÄ ÷£º AÝ-©v ö£Ö-Qß-Ó-Úº, ]Qa-ø\-¯-ÎU-P¨-£-k-Qß-Ó-Úº, -öÁ-Î-÷¯-Ö-Qß-Ó-Úº, CÓU-Qß-Ó-Úº. GßÚ ÁøP-¯õÚ ÷|õ´-PÒ AÁº-P-ÐU-SU Põ-n¨-£-k-Qß-ÓÚ ÷£õßÓ Â£-µ[-P-øÍ-ö¯À-»õ® AÁº E›¯ •øÓ-°À u¯õ-›zx øÁz-v-¸¢-uõº. CÁ-µ-x S-Ô¨-¤ß-£i ÁÇU-P-©õÚ ÷|õ´-PÍõÚ öPõ-»-µõ, -Áõ¢-v-÷£v •u-»õ-Ú-ÁØ-Ö-hß A£õ-¯-P-µ-©õÚ ÷|õ-¯õP }ºU-÷PõºøÁ (Dropsy) GßÓ ÷|õ-ø¯-²® ÷\ºz-v-¸¢-uõº. Cx J¸ ÁøP-¯õÚ Eh-ö»[-S® }º vµsk |µ®¦ |õÍ[-P-ÎÀ }º vµsk ÷u[-S® ÷|õ´ Gß-Ö® Cu-øÚ "©-÷Põ-µ-u®' Gß-Ö® AøÇU-Q-Óõº-PÒ Gß-Ö® öu›-Qß-Óx. C¢u ÷|õ´ Põ-µ-n-©õP ö£¸[-S-h-¼À ¦s HØ-£mk \z-vµ ]Qaø\ £»ß A-ÎU-Põ-©À £»º CÓU-Qß-Ó-Úº Gß-£-x® Dr. Áß-÷hõºm öu›-ÂU-S® uP-Á-»õ-S®.

""©-»-£õº T¼-P-Îß ªP¨ £õ-›¯ ¤µa-]øÚ AÁº-PÒ ö\´-²® CÈ-ÁõÚ öuõ-ÈÀ, -A-ÊU-Põ-P-Ä®, -P¢-u-»õ-øh-²-h-Ý® Põ-n¨-£-k-uÀ. AÁº-PÒ Â¯º-øÁ-°ß |õØ-Ó®, -H-øÚ-÷¯õ-µõÀ AÁº-PøÍ \Qz-xU-öPõÒÍ •i-¯õø© ÷£õß-ÓÚ Põ-µ-n-©õP CÁº-PøÍ ¯õ-¸® ©Û-uºPÍõ-P÷Á ©vU-Q-Óõº-PÒ CÀø». Auß Põ-µ-n-©õP ©Ø-Ó-Áº-PÒ CÁº-PøÍ xº¨ ¤µ-÷¯õ-P-•® ÷©õ-\-©õ-P-Ä® |hz-x-Q-Óõº-PÒ. AÁº-PÒ J¸-Á-µõ-¾® PÁ-Ûz-x¨ £õºU-P¨-£-hõ-©-÷»÷¯ ÷|õ´ Á¢x CÓ¢x ÷£õ-Qß-Óõº-PÒ. Cu-øÚ ¯õ-µõÀ ©õØÓ •i-²®'' GßÖ SÔ¨-¤-k-Qß-Óõº Dr. Áß-÷hõºm.

""©-Ö-¦-Óz-vÀ ÁõÌU-øP-°À |®-¤U-øP-°ß-ø©, -ö£õ-Ö¨-¤ß-ø©, -F-uõ-›z-u-Ú®, -÷\õ®-÷£-Ôz-u-Ú®, -G-øu-²® CÍU-Põ-µ-©õP Gkz-xU-öPõÒ-Qß-Ó-ø©, -‰-hz-u-Ú®, -øP-Pmi SÛ¢x ÷£õ-uÀ CøÁ GÀ-»õ® ÷\º¢÷u CÁº-P-ÐUS Ai-ø©¨ £m-h® Áõ[-QU öPõ-kzx CÁº-PÒ ö\z-uõÀ GßÚ E°º ÁõÌ¢-uõÀ GßÚ GßÓ Gs-nzøu ¤Óº ©Ú-vÀ ÷uõØ-Ö-Âzx Auß Põ-µ-n-©õ-P÷Á CÖ-v°À ÷|õ´-P-Ð-US C»U-PõQ AÈ¢x ÷£õ-Qß-Óõº-PÒ GßÖ Áß-÷hõºm öu›-Âz-v¸¨-£x A¢-uU Põ-»zøu \ØÖ EØ-Ö¨ £õºzx Bµõ´¢x öu›¢-x-öPõÒÍ ÷Ás-i-¯-uß ªP¨ ö£›¯ ÷uøÁ JßøÓ Á¼-²-Öz-x-Qß-Óx.

(öuõ-h-¸®...)

ö£¸¢-÷uõmh Áµ-»õØ-ÔÀ C¸¢-x & 57

Cµõ.-\-h-÷Põ-£ß

HøÇ-P-Îß  HÌø©  G¨-÷£õ-x® Ps-oÀ- £m-h-vÀ-ø»

C-»[-øU-SU ÷Põ¨-¤z öuõ-È-¾U-öP-Ú Á¢x C[÷P E°-øµ-Âm-h-Áº-P-Îß Gs-oUøP Aµ-\õ[-P -©m-hz-vÀ öuõ-hº-¢x® ¤µa-]-øÚU-S-›-¯-uõ-P÷Á C¸¢-ux GßÓ ÷£õ-x® CÁº-PÒ CÆ-ÁÍÄ ÷£º CÓ¢x ÷£õ-Q-Óõº-P÷Í GßÓ Á¸z-u¨-£-k-Áøu Âkzx Cz-u-øP¯  CÓ¨-¦U-PÒ Põ-µ-n-©õP öuõ-È-»õͺ-P-Îß Áµ-ÂÀ ÃÌa] HØ-£-k-Qß-Ó÷u Gß-£-vÀ uõß AvP Â\-Ú® öPõs-h-Úº Gß-£x uõß Es-ø©.

C-»[-øPUS  Á¸-÷Áõº, v¸®-¤a ö\À-÷Áõº,  C[-÷P÷¯ u[Q Âk--Áõº-PÒ, CÁº-P-ÎÀ Gz-uøÚ ÷£º CÓU-Q-ß-Ó-Úº Gß-£x öuõ-hº-¤À J¸ öu-Î-ÁõÚ  {ø»¨-£õm-kU-S Hß Áµ •i-¯-ÂÀø» GÚ BÐ-Úº íº-S-¼ì öµõ-¤ß-\ß Si-¯PÀÄ, Si-Á-µÄ vønU-PÍz-xU-S¨ ö£õ-Ö¨-£õP C¸¢u i.øÁ. µõ-ª-h®  ÷PÒ Gʨ-¤-Úõº. GÛ-Ý® C¢-u-¸-Áõ-°À i.øÁ µõ® Áh £S-vUS ö£õ-Ö¨-£õÚ Aµ-\õ[-P- A-v-£-µõP C¸¢u øhU (Dyke) Gß-£-Á-¸US¨ £vÀ Aµ-\õ[-P- A-v-£-µõP {¯-ªU-P¨£m-i-¸¢-uõº.  GÚ-÷Á i.øÁ. µõ-ªØ÷P Cz-u-øP¯ ¦ÒΠ£-µ[-PÒ öuõ-hº-¤À Av-P® £›a-\-¯® Põ-n¨-£m-hx GÚ BÐ-|º öÓõ-¤ß-\ß P¸-v-Úõº. Auß ¤µ-Põ-µ® i.øÁ. µõ-ªß TØ-Ö¨£i 1871 B® Bsk C»[-øPUS Á¢-u-Áº-P-Îß öuõ-øP-¯õÚ 26.3 \uzøu Âh öÁ-Î-÷¯-Ô-¯-Áº-P-Îß öuõøP 41.9  \u-Ã-u-©õP Av-P-›z-xU Põ-n¨-£-k-Qß-Ó-öu-Úz öu›-Âz-xÒÍõ-º. Cuß-£i HØ-P-Ú÷Á C[S }sh Põ-»® u[-Q-Âmk v¸®-¤a ö\ß-Ó-Áº-P÷Í ÷©Ø-£i Po¨-¥m-iß-£i 17.3  \u-Ã-u-©õP C¸U-P-»õ® GßÓ •iÄUS Áµ ÷|›-k-Qß-Óx. Cuß ¤µ-Põ-µ® CÁº-PÒ öuõ-hºa-]-¯õP 3 1/2 Á¸-h Põ-»®- u[Q C¸¢-v-¸-UP-»õ® GßÓ AÝ-©õ-Úz-xUS Á¢-uõÀ CÁº-P-ÐU-Q-øh¯»õÚ Á¸-hõ¢u  CÓ¨-¦ Ãu® 2.5 \u-©õ-P÷Á  C¸UP ÷Ás-kö©Ú öµõ-¤ß-\ß Áõ-vm-hõº.

©Ö-¦-Óz-vÀ C»[-øPUS Á¢-u-Áº-PÒ, C»[-øP-°À C¸¢x öÁ-Î-÷¯-Ô-¯-Áº-PÒ BQ-¯-Áº-P-Îß öuõ-øP-ø¯U Tm-iU PÈz-x¨ £õºzx AuøÚ J¸ |®-£-P-©õÚ ¦ÒΠ£-µ® GßÖ TÓ •i-¯õ-öuß-Ö® AÁº TÔ-Úõº. HöÚ-ÛÀ Á¸-hõ Á¸h® C»[øP  Á¸® öuõ-È-»õͺ-P-ÎÀ Po-\-©õÚ öuõ-øP-°-Úº C[÷P  u[Q Âk-Qß-Ó-Úº Gß-Ö® AÁº-PÒ öuõ-hº-£õÚ  \›-¯õÚ uP-ÁÀ-PøÍ AÔ-¯ •i-¯õ-xÒÍx Gß-Ö® AÁº öu›-Âz-uõº. ÷©-¾® £»º ÷ÁÖ ÁÈ-•-øÓ-Pøͨ £¯ß-£-kzv |õmøh Âmk öÁ-Î-÷¯Ô  C¸U-P-»õ® Gß-Ö® AÁº-P-Îß  öuõøP Gv-¾® EÒÍ-hU-P¨-£-hõ-©-¼-¸U-P-»õ® Gß-Ö® -öu-›-Âz-xÒÍõº. CÁØ-øÓ-ö¯À-»õ® PÁ-Úz-vÀ öPõsk  £õºU-S®-÷£õx C-Áº-P-Îß  CÓ¨¦ Ãu® 3 \u-Ã-u-©õP ©õz-v-µ÷© P¸u •i-²® Gß-£x AÁ-µx AÝ-©õ-Ú-©õ-S®. CÁº C¢-uU Po¨-¥m-iøÚ xøµ-©õº -\[-P®- u-Úx Pm-k¨-£õ-h-iÀ C¸¢u 25 ÷uõm-h[-P-ÎÀ C¸¢x QøhU-P¨ ö£ØÓ Po¨-¥-hõÚ 1868 B®  Bsk 3.3 \-u-Ã-uz-øu-²® 1869  B® Bsk 2.8  \u-Ã-uz-øu-²® J¨-¤mk v¸¨-v-¯-øh¢-v-¸U-Q-“-Ú-Óõº.

GÛ-Ý® J¸ Âuz-vÀ öµõ-¤ß-\ß ÷»õºm Qöµß-ÂÀ (Lord Grenwill) AÁº-P-Îß  AÁ-uõ-Û¨ø£ HØ-ÖU öPõÒ-Á-uõ-PU TÔ-²ÒÍõº. ÷»õºm QöµßÂÀ J¸ •øÓ TÔ C¸¢-uõº.   ¦ÒΠ£-µ[-PÒ Gu-øÚU Põm-i-Úõ-¾® ÷uõm-hU  T¼z öuõ-È-»õͺ-PÒ AÁº-PÍx ÷|õ-²ØÓ Põ-»z-vÀ |hz-u¨-£mh Âu® ªP ÷©õ-\-©õ-Úx Gß-£-vÀ G¢-u-Â-u-©õÚ \¢-÷u-P-•® CÀø». AuØS •U-Q¯ Põ-µ-n® ÷uõmh xøµ-©õº-PÒ uõ® øÁz-v-¯® £õºzx CÛ-÷©À  ¤øÇUP ©õm-hõº-PÒ GßÓ {ø»-°-÷»÷¯ øÁz-v-¯-\õ-ø»-P-Ð-US Aݨ-£¨£m-h-Úº. Auß Põ-µ-n-©õP ÷uõm-h[-PøÍ Âh øÁz-v-¯-\õ-ø»-P-Î-÷»÷¯ öuõ-È-»õ-ͺ-P-Îß CÓ¨¦ Ãu® ªP Av-P-©õ-Ú-uõP C¸¢-ux.  SÔ¨-£õP ÷»õºm Qöµß-ÂÀ 1870 B® Bsk ©õz-uøÍ øÁz-v-¯-\õ-ø»-°À AÝ-©-vU-P¨-£mh 399 ÷|õ-¯õͺ-P-ÎÀ  96 ÷£º CÓ¢x ÷£õ´-Âm-h-Úº. G-Û-Ý® Cx 24 \u-Ã-u CÓ¨¦ Ãu-©õ-S® GßÖ® SÔ¨-¤m-kÒÍ-x-hß  C¢u 399  öuõ-È-»õͺ-P-ÎÀ 185 ÷£º Ãv-P-ÎÀ ÂÊ¢x Qh¢-u-÷£õ÷u  øÁz-v-¯-\õ-ø»U-SU öPõs-k-Á-µ¨-£m-kÒÍ-Úº Gß-Ö® öu›-Âz-u-Úº. ÷uõm-h[-P-ÎÀ C¸¢x öPõsk Á¢x AÝ-©-vU-P¨-£mh 96 ÷£º-P-ÎÀ 21 ÷£º CÓ¢x ÷£õ-²ÒÍ-Úº.

CU-Põ-»z-vÀ ©õz-uøͨ ¤µ-÷u-\z-vÀ ©õz-v-µ® 120  ÷uõm-h[-PÒ  Põ-n¨-£m-hÚ. CvÀ _©õº 15,000  öu-õÈ-»õͺ-PÒ ÷Áø» ö\´-u-Úº. Az-x-hß  ©õz-uøÍ GßÓ Ch÷© C¢-v-¯õ-ÂÀ C¸¢x Á¢u öuõ-È-»õͺ K´-öÁ-kU-S®  ¤µ-uõÚ \¢-v-¯õ-P-Ä®, A÷u-÷£õÀ C[-Q-¸¢x C¢-v-¯õ-ÄUS  öuõ-È-»õͺ ö\À-¾®-÷£õx u[-S® ¤µ-uõÚ Ch-©õ-P-Ä® C¸¢-ux. J¸ Âuz-vÀ ©µ-n Ãu[-P-ÎÀ ªP Av-P-©õÚuõP C¸¢-ux Gß-£x Es-ø©-uõß Gß-Ó ÷£õ-x® Ax Aµ-\õ[-P® ©Ø-Ö® øÁz-v-¯-\õø» BQ-¯-ÁØ-Ôß  Pm-k¨-£õm-kUS A¨-£õØ-£mhuõP C¸¢-ux GÚ ]-»º P¸z-xz öu›-Âz-xÒÍ-Úº.

1871  B® Bsk H.G®. ö£º-S-éß «s-k®  J¸ ¦ÒΠ£-µz-vøÚ öÁ-Î-°m-hõº. Auß ¤µ-Põ-µ® Ph¢u 28 Bs-k-P-ÎÀ ö©õz-u® 16,25,023 öuõ-È-»õͺ-PÒ C-»[øP Á¢-u-Úº Gß-Ö® AÁº-P-ÎÀ 100,3840 ÷£º «s-k® uõ-¯-P® v¸®-¤-²Ò-ÍÚº Gß-Ö® öu›-Âz-v-¸z-v-¸¢-uõº. ©Ö-¦-Óz-vÀ C[S Á¢-u-Á-ºP-ÎÀ 621,183 ÷£¸U-PõÚ  PnUS Põ-n¨-£-h-ÂÀø» Gß-Ö® 300,000 ÷£º C[÷P {µ¢-u-µ-©õ-Pz u[Q Âm-h-Úº Gß-Ö® Auß-£i £õºz-uõ-¾® ÷©-¾® _©õº 3,21,183 ÷£¸U-PõÚ PnUS SøÓQß-Ó-öuß-Ö®  CÁº ©º-]z-uõº.

GÛ-Ý® C¢u öuõøP AøÚz-øu-²® CÓ¢-u-Áº-PÒ öuõ-øP-²-hß ÷\ºUP •i-¯õ-öuß-Ö®- £À-÷ÁÖ  Âu[-P-ÎÀ  |õmøh Âmk öÁ-Î-÷¯-Ô-¯-Áº-PÒ, Ch® ©õ-Ô-¯-Áº-PÒ, ÷ÁÖ Âu[-P-ÎÀ -Põ-nõ-©À ÷£õ-Ú-Áº-PÒ GßÖ ÷|õU-S®-÷£õx E»-öP[-S® Cz-u-øP¯ SøÓ¢u ÁºU-Pz-v-Ú-›ß {ø» ¯õ-¸-øh-¯-x® Ps-oÀ £hõu Jß-Óõ-P÷Á öuõ-hº¢-x® C¸¢x Á¢-xÒÍx Gß-Ö® AÁº uÚx CÖvU SÔ¨-¤À öu›-Âz-v-¸¢-uõº.

(öuõ-h-¸®)

ö£¸¢-÷uõmh Áµ-»õØ-ÔÀ C¸¢-x & 56

Cµõ.-\-h-÷Põ-£ß

öPõ-»-µõ ©µ-n[-PЮ Sv-øµU öPõ®-¦®

GÆ-ÁÍÄ uõß _Põ-uõµ ÷\øÁ-ø¯ ^º- ö\´x ©¸z-x-Áz-uõÀ •ß-÷ÚØ-Ó® Aøh-ø¯a ö\´¯ •¯Ø] ö\´-uõ-¾® A[÷P SøÓ-£õ-k-P-Ю ©º-\-Ú[-P-Ю GÇz-uõß ö\´-uÚ. 1867 P-ÎÀ  öuõ-È-»õͺ-PÒ Hß CÓU-Q-Óõº-PÒ GßÖ Ps-h-Ô¢x AÔUøP \©º¨-¤UP BønU-SÊ JßøÓ Aµ-\õ[-P® {¯-ªz-ux. CÁºPÍx •uØ Psk ¤i¨¦ öuõ-È-»õͺ ¯õÌ-£õ-nz-vÀ  Á¢x CÓ[-Q¯ Eh-÷Ú÷¯ AÁº-P-Î-hz-vÀ öPõ-»-µõ-Ä® Á¢x ÷\º¢x Âk-Qß-Óx  Gß-£-uõ-S®. Põ-»-Ûz-xÁ ö\¯-»õͺ iøÁ-|®(TWYNAM) ªß TØ-Ö¨-£i C¢-v-¯õ-ÂÀ C¸¢x C»[-øPUS Á¸® T¼z öuõ-È-»õÎ uß-Ý-hß ÷\ºzx öPõ-»-µõ-øÁ-²® AøÇzx Á¸-Qß-Óõß Gß-Ö® AÁß C[S Á¢u ¤ß  ¯õ-¸-h-öÚÀ-»õ®  öuõ-hº¦  öPõÒ-Qß-Óõ÷Ú AÁº-P-ÐU-öPÀ-»õ® öPõ-»-µõ öuõØÖ HØ-£-k-Qß-Ó-x.

C¢-v-¯õ-ÂÀ C¸¢x Á¢u £» T¼z öuõ-È-»õÍõº-PÒ ©ß-Úõº Qµõ-©[-P-ÎÀ  u[-Q-°-¸¢-u-õº-PÒ Gß-Ö® Cu-ÚõÀ £»  ©ß-Úõº Qµõ-©[-P-ÎÀ öPõ-»-µõ CÓ¨-¦U-PÒ {PÌ¢x ]» Á¸-h[-P-Î-÷»÷¯ ]» Q-µõ-©[-PÒ Põ-nõ-©À ÷£õ´-Âm-hÚ Gß-Ö® AÁº SÔ¨-¤m-i-¸¢-uõº.  ]» Qµõ-©[-P-ÎÀ £» Sk®-£[-PÒ AÈ¢x ÷£õ´ J¸ ]» ©m-k÷© «¢x Põ-n¨-£-k-Qß-ÓÚ Gß-Ö® A-Áº öu›-Âz-xÒÍõº.

÷©Ø-£i BønU-SÊÂß ©Ø-Öö©õ¸ Pp¨-¥m-iߣi ©U-PÒ ÷©Ø-£i  öPõ-»-µõ ÷|õø¯ öu´-ÁU -SØ-Ó® GÚ P¸-v AuØ-PõP ]Qaø\ ö£Ó ©ÖU-Qß-Ó-ø©-²®  J¸ •U-Q¯ Põ-µ-n® GßÖ SÔ¨-¤m-kÒÍx. CÆ-Â-u® ÷|õ´ Á¢x ]Qaø\ ö£Ø-ÓõÀ öu´-ÁU SØ-Ó® ÷©¾®  Av-P-›zx ( ©õ-›-¯®-©ß) öu´-Áz-uõÀ ö£-¸® A-ÈÄ HØ-£-k® GßÖ AÁº-PÒ |®-¤UøP øÁz-v-¸¢-u-Úº. CÆ-Â-u® CÓ¢x ÷£õ-Ú-Áº-PøÍ AhU-P® ö\´-Á-x® ö£›¯ ¤µa-]-øÚ-¯õP E¸-Áõ-Úx. HöÚ-ÛÀ AhU-P® ö\´-Á-uØ-PõP SøÓ¢u \õ-vU-Põµº-PÍõÚ öÁm-i-¯õÒ-PÒ GßÓ \õ-v¨- ¤-›-Â-Úº ¤n[-PøÍ AhU-Pg- ö\´-¯¨- £-¯¢-u-Úº. GÚ-÷Á öÁm-i-¯õß-P-ÐUS ÷£õz-uÀ  {øÓ-¯ \õ-µõ-¯z-øuU öPõ-kz-x ¤n[-PøÍ AhU-P® ö  \´¯ øÁzu ÷£õ-x® AÁº-PÒ Th Au-øÚ \›-Á-µa ö\´¯ÂÀ-ø».

AÁº-PÒ ¤n[-PøÍ AÁ-\µ AÁ-\-µ-©õP BÇ-©õ-PU SÈ ÷uõs-hõ-©À ÷©÷» ©m-k® ©s-øÚ¨ ÷£õmk ‰i-Âm-ka ö\ß-Ó-£-i-¯õÀ Akz-u- |õ÷Í |õ´-P-Ю |›-P-Ю ÷ÁÖ ª¸-P[-P-Ю ¤n[-PøÍ öÁ-Î÷¯ CÊzx Piz--xU SuÔ ]ß-Úõ ¤ß-Ú¨ £kzvÚ.  Auß Põ-µ-n-©õP Cx öuõ-hº-¤À {-¯-ªU-P¨-£m-i-¸¢u BønU-SÊ ö£¸®  \[-P-hz-xU-SÒÍõ-Úx. GÚ-÷Á C¢u {ø»-ø©-¯U Pm-k¨-£-kzu ÷Ás-k-©õ-°ß G¢-öu¢u Ch[-P-ÎÀ   öPõ-»-µõ £µ-Â-Qß-Óx Gß-£øu {º-n-°zx A[-öPÀ-»õ® uk¨¦ |h-Á-iUøP ÷©Ø-öPõÒÍz wº-©õ-Ûz-u-Úº. Auß  ¤µ-Põ-µ® ¯ǫ̃-£õ-n®, ö|k¢-w-Ä, £¸z-vz-xøÓ, Põ[-÷P-\ß-x-øÓ,-ÁÀ-öÁm-iz-xøÓ BQ-¯ Ch[-P-ÎÀ T¼z öuõ-È-»õͺPÍõ-P Á¢-v-Ó[-Q¯ Eh-÷Ú-÷¯ AÁº-PøÍ u-kzx øÁz-u-x-hß AÁº-PÐUS öPõ-»-µõ •u-»õÚ öuõØÖ ÷|õ´   C¸U-Qß-Ó-uõ GÚ £›-÷\õ-uøÚ ö\´x  \õß-Ô-uÌ ÁÇ[-S® |øh-•-øÓ-ø¯U öPõsk Á¢-u-Úº. Cuß  Ehß öuõ-hº-¦-øh¯ _Põ-uõµ A¾-Á-»º-PÒ G¢u \¢-uº¨-£zv¾® P¨-£-¾U-SÒ÷Íõ £h-Q-¼-÷»õ Em-¦-S¢x A[-Q-¸¢uÁº-PøÍ £›÷\õ-uøÚ ö\´u Ehß \¢-÷u-P¨-£m-h-Áº-PøÍ u-kzx øÁzx øÁz-v¯\õ-ø»-P-ÎÀ AÝ-©-vz-u-Úº

GÛ-Ý® öPõ-»-µõ ÷|õ-°ß öPõ-l-µz- uß-ø©ø¯ |õ-öh[-Q-¾•ÒÍ AøÚ-Á-¸® |ßS AÔ¢x øÁzv¸¢uÚº. SÔ¨£õP ©zv¯ ©ø» |õmøh ÷|õUQ Á¸® öuõÈ»õͺPÒ Psiø¯ Asi¯ £SvPÎ÷»÷¯ Thõµªmkz u[QÚº. GÚ÷Á Psi ©UPÒ G¨÷£õx® ¥v²h÷Ú÷¯ Põ»® PÈzuÚº. AuØS •UQ¯ Põµn® öPõ»µõ ÷|õ¯õÎPÐUPõÚ øÁzv¯\õø» Psi°À Põn¨£mhxuõß. JÆöÁõ¸ |õЮ  ¯õµõÁx öPõ»µõ ÷|õ¯õÀ ¥iUP¨£mh J¸Áøµ Cµsk }sh P®¦z ui°À øÁzxU Pmh¨£mh \õUS¨ £h[SP-ÎÀ _ØÔ |õßS ÷£º AÁøÚ Ãv ÁȯõP yUQa ö\ÀÁx £õº¨÷£õøµ  ¥v¯øh¯a ö\´ÁuõP C¸¢ux. AÀ»x J¸ |õmPõ¼°À J¸Áøµ C¸zv Cµsk uiPÒ öPõsk |õØPõ¼ø¯ P°ØÓõÀ ¤ozx £À»US ÷£õÀ yUQa ö\ßÓÚº. GÛÝ® CzuøP¯ÁºPÒ øÁzv¯\õø»ø¯ ö\ßÖ Aøh¢u ÷£õx E°¸hß Põn¨£mhÚµõ Gߣx \¢÷uPzxUS›¯uõP÷Á C¸¢ux.

öuõhº¢x® öPõ»õµõ ©µn[PøÍU Pmk¨£kzxÁöuߣx SvøµU öPõ®£õP÷Á C¸¢ux. BÐÚº öµõ¤ß\ß £» ÁÈPξ® •¯Ø] ö\´u ÷£õx® v¸¨vPµ©õÚ •ß÷ÚØÓ[PÒ Põn¨£hÂÀø». CÁº 1852 B® Bsiß 10 B® C»UP C¢v¯ ¦»® ö£¯º öuõÈ»õͺ _Põuõµ® öuõhº£õÚ \mhzøu CÀ»õ©À ö\´x 1866 B® Bsiß 8 B®  C»UP \mhzøu A•¾USU öPõsk Á¢uõº. Bµ®£ \mhzvß £i H÷uÝ® AÁ\µ Põ» {ø»°ß ÷£õx SÔzu ÷|õ´ £µÄÁuøÚ uk¨£uØPõÚ |hÁiUøPPøÍ ö\´ÁuØPõÚ AvPõµ® ©õzvµ÷© Aµ\õ[P Av£¸US C¸¢ux. GÛÝ® ¦v¯ \mhzvß £i QÇUS ©õPõnzøua ÷\º¢u Aµ\õ[P Av£º J¸Áº ÷uõo JßÔÀ T¼z öuõÈ»õͺPÒ Á¢v¸¨£uõP  AÔ¢x AÆÂhzxUSa ö\ßÖ £õºzu÷£õx AÁºPÎÀ £»¸US øÁ`› (A®ø©) ÷|õ´ Psi¸¨£x Psk A¢÷|õ´ ÷ÁÖ £»¸US® £µÁõv¸US®£i |hÁiUøP°À Dk£mhõº. GÛÝ® AÁº EP¢u |hÁiUøP ÷©ØöPõshõº GÚ £õµõmh¨£mh ÷£õx® AÆÂu® ö\´¯ \mhzvÀ Chª¸UPÂÀø» GÚU P¸zxz öu›ÂUP¨£mhx.

GÛÝ® }sh Põ»©õP÷Á £uÂUS Á¢u BÐÚºPЮ, Põ»ÛzxÁ ö\¯»P•®, xøµ©õº \[P•® C[S Á¸® T¼z öuõÈ»õͺ-PÒ  Hß AvP©õP CÓUQßÓÚº Gߣx öuõhº¤À CÊ£Ô £mkUöPõs÷h C¸¢uÚº. ¦ÒΠ£µ[PÎÀ ªPU PÁÚ©õP C¸¢u H.G®.ö£ºS\ß Th J¸ ]» \©¯[PÎÀ •ßÝUS¨ ¤ß •µnõÚ ¦ÒΠ£µ[PøÍ öÁΰmkÒÍõº. HØPÚ÷Á xøµ©õºPÐUS ÁÇ[P¨£mh AÔÄÖzu¼ß£i 1869 B® Bsk •uÀ 1879 B® Bsk Áøµ¯õÚ 10 Á¸h Põ»zvÀ 25 ÷uõmh[PÎÀ C¸¢x ö£ØÖU öPõsh ¦ÒΠ£µ[PÎߣi C»[øP Á¢u öuõÈ»õͺPÒ \µõ\›¯õP 3 1/2 Á¸h[PÒ u[Q°¸¢xÒÍÚº GßÖ® Auߣi £õºUS® ÷£õx ö©õzu CÓ¨¦ Ãu® «sk® ö£ºSéÛß 25% øu÷¯ _miU PõmkQßÓx GßÖ® öu›ÂzxÒÍõº.

öuõ-h-¸®....

ö£¸¢-÷uõmh Áµ-»õØ-Ô-¼-¸¢-x  ...55.

Cµõ. \h-÷Põ-£ß

1867 B® Bsk  10,210  ÷£º ÷Põ¨-¤a ö\iUS Eµ-©õ-Úõº-PÒ

GßÚ Âu[-P-Î-¾® C»[-øP-°À ©ø»-|õm-iß ÷Põ¨-¤z ÷uõm-h[-P-Ð-US  ö\À-¾®  ÁÈ-PÒ ö\¨-£-Ûh¨-£mk Á\-v-PÒ ö\´x öPõ-kU-P-£m-hõ-¾® \›, ÷uõmh[-P-ÎÀ AÁº-PÒ ö\ß-Ó-øh¢u ÷£õx E›¯ •øÓ-°À PÁ-ÛU-P¨-£m-hõ-¾® \› AÁº-P-ÎÀ £»º CÓ¢x ÷£õ´-Â-k-Áx uº-UP •i-¯õ-u-uõ-P÷Á C¸¢-ux. SÔ¨-£õP C¢u }sh  PõÀ- |-øh-°-»õÚ £¯-nzøu uõU-S¨ ¤iUP •i-¯õ-ø©-ø¯-²®  ¦v-¯ Chz-vÀ Á¢u-Ä-hß  •Ø-Ô-¾® Âz-v-¯õ-\-©õÚ Põ»{ø», `Ì-{ø» Gß-£Ú AÁº-PøÍ ‰a-_z-v-nÓ øÁz-ux Gß-£x Es-ø©-uõß.  SÔ¨-£õP  Cøh-°-¾®  \›, ÷uõm-h[-P-Î-¾®- \› CÁº-PøÍ ÷Ás-hõ-u-Áº-PÍõ-P¨ £õºz-uõº-P-÷Í-¯ßÔ AÁº-PÒ- ‰a-_z-v-nÔ Ãv-°À ÂÊ¢-u-÷£õx AÁº-PøÍ PÁ-Ûzx  Põ¨-£õØ-Ö-Áõº ¯õ-¸® C¸U-P-Â-Àø» Gß-£x uõß A¨-£m-h-©õÚ Es-ø©.

Cßì-ö£U-hº öáÚ-µ-»õ-P A¨-÷£õx  £u- ÁQzu (ö£õ-¼ì Az-v-¯m-\-º |õ-¯-P-®) â.h-¤Ò-³.-Bº. öP®-£-¼ß TØ-Ö¨£i (G.W.R. Cambell) Põ´a-\-»õÀ £õ-vU-P¨-£m-k® h¯-›-¯õ (Áõ¢-v-÷£v) HØ-£m-k÷©  {øÓ-¯¨ ÷£º CÓ¢x ÷£õ-°-Úº. 1860  B® Bsk AÝ-µõ-u-¦µz-vÀ ªß-\õµ öh¼-Q-µõ¨ ö£õ-Ô-°-¯-»õÍ-µõ-PU Ph-ø©-¯-õØ-Ô¯  \õºÒì »õ-÷£õ-÷µõ´ (Charles La Froy) GßÓ Ez-v-÷¯õ-Pz-uº uß-ÚõÀ A[-Q-¸¢x Ph-ø©-¦›¯  •i-¯õ-xÒÍ-öuß-Ö® GÀ»õ EÒ-|õm-kz öuõ-È-»õͺ-P-Ю  Põ-»õ-µõ £µ- Âk® GßÓ Põ-µ-nz-uõÀ £¯¢x Ki¨ ÷£õ´-Âm-h-Úº Gß-Ö® Eu- Aµ-\õ[P Av-£-¸US öu›-Âz-v-¸¢-uõº. CÁº  AÁº-PøÍ ÷Áø»US A©ºz-x-Á-uØS ö£ß_ T¼ Av-P-©õP u¸-Á-uõP AÔ-Âz-v-¸¢-u-÷£õ-x® öPõ-»-µõ A£õ-¯®  }[-S® Áøµ ¯õ-¸®- ÷Á-ø»US Áµ-ÂÀ-ø» GÚz öu›-Âz-v-¸¢-uõº.

öuõ-È-»õͺ-PÒ Av-P-©õP C¸-U-S® Ch® ~Á-öµ-¼-¯õ |Pº Gß-Ö® C[S Põ-n¨-£-k® Av-P-©õÚ S-Î-øµz uõ[P •i-¯õ-©-÷»÷¯ CÁº-PÒ CÓU-Qß-Ó-Úº Gß-Ö® Au-ÚõÀ  C[S Á¸® öuõ-È-»õͺ-PÒ £õ-x-Põ¨-£õP u[P Cµõ-qÁ £õ-o-°-»õÚ ‰h¨-£mh Pm-i-h[-PÒ (Barraks) Cµsk ‰ßÖ  Pm-h¨-£h ÷Ás-k-ö©-ßÖ® 1867  B® Bsk ~Á-öµ-¼-¯õ  ©õ-Ámh Eu Aµ-\õ[P Av-£-µõ-PU Ph-ø©-¯õØÔ¯ H.Bº. Q[ (A.R. King) P¸z-xz öu›-Âz-u-øuz öuõ-hº¢x Cz-u-øP¯ Pm-i-h[-PÒ ~Á-öµ-¼¯õ Sv-øµz vhÀ ø©uõ-Úz-xUS As-ø©°À Pm-h¨-£m-hÚ. GÛ-Ý® AÆ-Á-¸-h® áüß, áüø», BPìm ©õ-u[-P-ÎÀ Aøµ- h-âß ¤n[-PÒ B[-Põ[÷P ÂÊ¢x Qh¨-£x Psk ¤iU-P¨-£mk AÔ-ÂU-P¨-£m-hx. Cx  öuõ-hº-¤À  Bµõ´¢x  £õºz-u-÷£õx £m-i-Û-¯õ-¾® S-Î-øµz uõ[-P-•-i¯õ-©-¾÷© CÁº-PÒ CÓ¢-xÒ-Úº GßÖ öu›-¯-Á¢-u-x.

1860   B® Bsk áüø»  ©õ-uz-vÀ C»[øP xøµ-©õº \[-Pzøu ¤µ-v-{-vz-x-Á¨-£-kz-v¯ Aß× {U-÷PõÀ (Andrew Nicol) C»[øP \m-h-\-ø£US GÊ-v-¯ Pi-u-ö©õß-ÔÀ Áh £Sv¨ £õ-»zvÀ AiU-Pi {PÌ-QßÓ öPõ-»-µõ ÷|õ´ öuõ-hº-£õÚ  ©µ-n[-PÍõÀ C[S Á¸® -£» öuõ-È-»õͺ-P-Ю v¸¨¤ Aݨ-£¨-£-k-Qß-Ó-Úº GßÖ® -C-uØS Huõ-Áx ÁÈ •øÓ-PÒ ¤ß-£Ø-Ó¨-£h ÷Ás-k® Gß-Ö® Pi-u-ö©õß-ÔÀ SÔ¨-¤m-i-¸¢-uõº. B°-µU-P-nU-PõÚ  öuõ-È-»õͺ-PÒ JÆ-öÁõ¸  |õ-Ю  C¢-u¨ £õ-øu-ø¯¨  £¯ß-£-kz-x®  {ø»-°À  Cu-øÚ |À» {ø»U-SU öPõs-k-Áµ Hß Si-Á-µÄ Pm-k¨-£õmk Bøn-¯õÍ-¸US •i-¯õ-xÒÍx GÚU ÷PÒ Gʨ-¤-°-¸¢-uõº. Cz-u-øP¯ ö\¯Ø-Ôm-hz-vß Áõ-°-»õP £» E°º-PøÍ CÓ¨-¤À C¸¢x «mP •i-²® Gß-Ö® AÁº SÔ¨-¤m-i-¸¢-uõº.

 GÛ-Ý®  Áh £S-v PhØ-P-øµ°À C¸¢x ©ø»-|õm-kz ÷Põ¨-¤z ÷uõm-h[-PøÍ  Aøh-u-¾®  ¤ß ÷Áø»-¯Ø-Ó-Põ-»z-vÀ «s-k®  C¢-v¯õ ÷|õUQ u©x ö\õ¢-uU Qµõ-©[-PøÍ Aøh-Á-x® öuõh-¸® ©µ-n¨ ö£õ-Ô-¯õ-P÷Á C¸¢x Á¢-u-uøÚ AÆ-Á¨ Põ-»z-vÀ C»[-øP-°ß BÒ-£-v-PÍõ-PU Ph-ø©-¯õØ-Ô-¯-Áº-PÒ  Põ-»-Ûz-xÁ ö\¯-»õÍ-¸US GÊ-v-¯ Pi-u[-P-ÎÀ C¸¢x  ªPz öu-Î-ÁõÚ  £v-Ä-PÒ- Põ-n¨-£-k-Qß-ÓÚ. A¨-£-i¨ £õº-U-S® -÷£õx ©ø»-¯-P |õm-hõº £õ-hÀPÎÀ Áº-oz-xÒÍ-£i JÆ-öÁõ¸  ÷Põ¨-¤a ö\i-°ß Ai-°¾® J¸ öuõ-È-»õ-Î-°ß  E-hÀ -¦-øuU-P¨-£m-i-¸¨-£x Gß-£x Gß-Ú-÷Áõ ªP £m-h-Áºz-uÚ©õÚ Es-ø©-uõß GßÖ |®-£z ÷uõß-Ö-Qß-Óx.  ¤ß-Úº  ÷Põ¨¤ ©µ[-PÒ ÷|õ´US C»U-PõQ AÈ¢-u-¤ß AÁØ-øÓ¨ ¤-i[Q GÔ¢-x-Âmk AøÁ C¸¢u Chz-vÀ ÷u°-ø»a ö\i-P-øÍ |m-h-Úº. A¨-£i ÷u°-ø»a ö\i-P-øÍ |m-h-÷£õx AÁØ-ÖUS Eµ-©õP xøµ-©õº-PÒ Gu-øÚ-²® ÷£õ-h-ÂÀø». HØ-P-Ú÷Á ¦øuU-P¨m-i-¸¢u B°-µU-P-nU-PõÚ öuõ-È-»õͺ-P-Îß \øu, Cµz-u®, GÊ®¦ GßÓ Eµz-vÀ C-¸¢x uõß ¤ß-Úº ÷u°-ø»a ö\i-PÒ |ß-Óõ-PU ö\Èzx Áͺ¢-uÚ GßÖ £» |õm-hõº £õ-hÀ-P-ÎÀ SÔ¨-¤-h¨-£m-kÒÍ-Ú.

As-nøÚ  CÇ¢u u[-øP-°ß  ¦»®-£À-P-Ю Bz-uõøÍ CÇ¢u ¤Ò-øÍ-°ß  Pu-ÓÀ-P-Ю ¤ÒøÍ ö£Ó Bì£z-v› ö\À»  •i-¯õ-©À  ÁÈ-°-÷»÷¯  ¤Ò-øÍ-ø¯¨ ö£ØÖ uß Pn-Áß øP°À  öPõ-kzx Âmk Âmh ÷u°-ø»a ö\iUS Eµ-©õÚ "ö\À-»õ-°-°ß'  Pøu-²® £õ®¦ Piz-x®, SÍ öPõm-i-²®,  ]Öz-øu¨ ¦¼U-S¨ £¼-¯õ-Ú-Áº-P-Ю öPõ-»-µõ ÷|õ´US £¼-¯õQ ö\z-u-Áº-P-Ю ÷ÁÖ G[-÷P-²® öPõsk  ö\À-»¨£h-ÂÀø». A¸-÷P C¸¢u ÷Põ¨-¤a ö\iz y¸U-Pi-°À-uõß AhU-P® ö\´-¯¨-£m-h-Úº. "A-hU-P® ö\´-¯¨-£m-h-Úº' GßÓ Áõºz-øu-Th CÁº-Pøͨ  ö£õ-Öz-u-Á-øµ-°À ªP¨ ö£›¯ Áõºz-øu-PÒ uõß. H÷uõ ]Ô-x £ÒÍ® ÷uõsi  öPõg-\® ©s ÷£õmk  ‰h¨-£m-h-Úº Gß-£x uõß Esø©. Cß-Ö® Th ÷Põ¨-¤-ø¯-²® ÷u°-ø»-ø¯-²® EÔg] µ]z-xU SiU-S® ö©zøu Ãmk PÚ-Áõß-PÒ A¢u ÷Põ¨-¤°-¾® ÷u}-›-¾® P]¢x Põ-n¨-£-k®.  A¢-u¨ 19 B® ¡Ø-Óõsk  HøÇz öuõ-È-»õÍ--›ß  Cµz-uz-v-øÚ-²® ÷Áº-øÁ°Ú-x® Áõ-\zøu En-µU Tk-©õ?

1865  B® Bsk ©õz-v-µ® 2,727 öPõ-»-µõ  ÷|õ-¯õÍ-›À 1555 ÷£º CÓ¢x ÷£õ-°-Úº. 1866, 1867  B® Bs-k-P-ÎÀ 1304 ÷£º CÓ¢-u-Úº. C÷u Á¸-hz-vÀ i\®-£º ©õ-u® 2271 ÷£¸® Akzu Á¸-h® -á-Ú-Á-›-°À  3287 ÷£¸®- ö£¨-µ-Á-›-°-À 1767 ÷£¸® CÓ-¢-x-Âm-h-Úº. CUPõ-»z-vÀ ö©õzu ÷|õ-¯õ-Î-PÍõÚ 16,298 ÷£›À 10,210 ÷£º ÷Põ¨-¤a ö\iUS Eµ-©õ-Úõº-PÒ. CÁº-P-Îß  CÓ¨¦  Ãu® CU Põ-»z-vÀ 68.8%  Ãu©õP  C¸¢-u-öuÚ uÚx £v-Ä-P-ÎÀ Aµ-\õ[-P® ö£¸-ø©-²hß  TÔU öPõÒ-Qß-Ó-x.

(öuõ-h-¸®)

ö£¸¢-÷uõmh Áµ-»õØ-Ô-¼-¸¢-x  ...54.

Cµõ. \h-÷Põ-£ß

¤Ó¨¦, CÓ-¨¦, v¸-©-n¨ £v-ÄPÒ

C¢-v¯ öuß ©õ-{-»z-vÀ  C¸¢x ¦»®-ö£-¯º¢x  Á¢x C»[-øP-°ß ÷Põ¨-¤z ÷uõm-h[-PÎÀ T¼ ÷Áø» ö\´-u-Áº-PÒ -©z-v-°À Av-P-©õÚ ©µ-n Ãu® Põ-n¨-£-k-Áx Gß-£x C[S Á¸® öuõ-È-»õͺ-P-Îß  öuõ-øP-°À  £õ-u-P-©õÚ ÂøÍ-øÁ  HØ-£-kz-x® GÚ ö©U-Põºzv EÖ-v-¯õP |®-¤-Úõº. GÛ-Ý® öu›-ÂU-P¨-£m-i-¸U-S® CÓ¨¦ Ãu® öuõ-hº-£õÚ ¦ÒΠ£-µ[-PÒ uµ-Ä-PÒ Gß-£-ÁØ-Ôß |®-£-Pz-ußø© £ØÔ ÷PÒ Gʨ-¤¯ AÁº C»[-øPUS Á¸® öuõ-È-»õͺ-PÒ, öÁ-Î-÷¯-Ö® öuõ-È-»õͺ-PÒ, C[øP÷¯ u[Q Âk-£-Áº-PÒ, ¤Ó¨¦, CÓ¨¦ Gß-£øÁ öuõ-hº-¤À ¦ÒΠ£-µU PnU-öPk¨¦ JßÖ |hz-x-Áx  EP¢ux GÚ Põ-»-Ûz-xÁ ö\¯-»-Pz-xUS  ÷Põ-›U-øPU Pi-u® JßøÓ Aݨ-¤-Úõº.

CvÀ ÷uõm-hz xøµ-©õº-P-Ю  Bº-Á® ö\¾z-v-Úº. GÚ-÷Á  ÷uõm-hz-vÀ Á]zu öuõ-È-»õͺ-P-Îß Gs-o-UøP, ¤Ó¨¦,  CÓ¨¦  Gß-£-ÁØøÓ £v-Ä ö\´-²® |h-Á-iUøP  Bµ®-¤-U-P¨-£m-hx. GÛ-Ý® \mh \ø£-°À ÷uõm-hz xøµ-©õº \‰-Pzøu  ¤µ-v-{-vz-x-Á® ö\´u v¸. {U÷PõÀ -CÓ¨¦ HØ-£mhø©U-PõÚ Põ-µ-o-ø¯U  SÔ¨-¤-k-ÁvÀ  uÚ-US Ehß-£õk CÀø» GßÖ öu›-Âz-uõº.  BÚõÀ ö©U-Põºzv Au-øÚ HØ-ÖU öPõÒÍ-ÂÀø». CÓ¨-¦U-PõÚ  Põ-µ-nz-øuU SÔ¨-¤-k-uÀ AÁ-]-¯-ö©ß-Ö® A¨-÷£õx Az-u-øP¯ Põ-µ-o-PÎÀ  C¸¢u öuõ-È-»õͺ-P-ÐUS £õ-x-Põ¨¦ ÁÇ[P Eu ¯õP C-¸U-S-ö©ß-Ö®  SÔ-¨¤m-hõº.

1862 B® Bsk C¢-u¨ ¤µ-]-øÚU-Sz wºÄ Põ-q® ö£õ-¸mk 1862  B® Bs-iß 17 B® C»UP ""C-»[-øP-°À öu-õÈÀ ¦›-²® C¢-v-¯º-PÒ  ©z-v-°À- Põ-n¨-£-k® CÓ-¨¦ Ãuz-v-øÚz öu›¢x öPõÒ-Á-uØ-PõÚ \m-h® öPõsk Áµ¨-£m-hx. Cx öuõ-hº-¤À Bµõ´¢x £õºUP \mh \ø£ E£ -P-ªmi Jß-øÓ-²®  {¯-ªz-ux. A¢-uU Pªmi CuøÚ Bµõ´¢x CvÀ £À-÷ÁÖ ¤µa]-øÚ-PÒ  \®-£¢-u¨-£m-kÒÍ-öu-Úz öu›-Âz-ux. Au-ÚõÀ Auß ö£Ö-÷£-Ö-PÒ  Es-ø©-ø¯¨  ¤µ-v-£-¼U-Põ-öuß-Ö® AÁº-PÒ TÔ-Úº. J¸ SÔ¨-¤mh ©õ-uz-vÀ J¸ SÔ-z-u ÷uõm-hz-vÀ Ch®-ö£ØÓ CÓ¨¦, ¤Ó¨¦, ©Ø-Ö® GÆ-ÁÍÄ ÷£º ÁõÌ¢-u-Úº GßÓ ¦ÒΠ£-µ[-PøÍU  öPõsk CÓ¨¦ Ãuz-vøÚ Po-UP •i-¯õ-xÒÍx GßÖ® AÁº-PÒ  S-Ô¨-¤m-h-Úº.

]» ©õ-u[-P-ÎÀ SÔzu ÷uõmh[-ÎÀ ÷£õ-x-©õÚ Gs-oUøP  öPõsh öuõ-È»õͺ-PøÍU Põn •i-¯õ-v-¸¢-ux. £» \¢-uº¨¨-V-P-ÎÀ  £øǯ öuõ-È-»-õͺ-P-ÐU-S¨ £vÀ ¦v¯ öuõ-È-»õÍ-º-P÷Í Á¢x ÷\º¢-u-Úº. •uÀ ©õuz-xU-S® Akzu ©õ-uz-xU-S® Cøh-°À ¦ÒΠ£-µ[-P-ÎÀ £õ-›¯  ÷ÁÖ-£õ-k-PÒ Põ-n¨-£m-hÚ.  AÁØ-ÔÀ G¢-u-Â-u-©õÚ öuõ-hºa-]-ø¯-²® AÁ-uõ-ÛUP •i-¯-ÂÀø».  Cuß Põ-µ-n-©õP Cz-uøÚ öuõ-È-»õͺ-PÒ SÔzu ÷uõm-hzvÀ  CÆ-ÁÍÄ  Põ-»z-xUS öuõ-hºa-]-¯õP ÁõÌ-¢-u-Úº Gß-Ö® CÁº-P-ÎÀ  Põ-n¨-£mh ©µ-n Ãu® CÆ-ÁÍÄ  Gß-Ö®  Po¨-¥k ö\´¯ •i-¯õ-v¢-ux. GÛ-Ý® J¸ SÔzu |õ-ÎÀ Gz-uøÚ öuõ-È-»õͺ ÷Áø»US Á¢-v-¸¢-u-Úº GßÓ £vøÁ ÷©Ø-öPõÒÍ •i-²® Gß-Ö®  Cz-u-øP¯ uµÄ \›-¯õÚ {»-Á-µzøu ¤µ-v-£-¼U-Põx GßÓ ÷£õ-x® KµÍÄ |®-£-P-©õ-Úx Gß-Ö® ÷©Ø-£i  \mh \ø£  E£ SÊ-Â-Úº  AÔUøP \©º-¨¤z-u-Úº.

Bµ®-£z-vÀ ÷©Ø-£i \m-h® S-Ôzu xøµ-©õº-PÒ Bº-Á® Põm-i¯ ÷£õ-x® -¤ß-Úº  CvÀ \®-£¢-u¨-£m-i-¸¢u ÷©»-v-P ÷Áø»-PÒ uõÄ ÷\P-›-£¦, £µõ-©›¨-¦ Gß-£-Ú-ÁØ-Ôß «uõß ÷Áø»¨-£Ð Põ-µ-n-©õP CÁº-PÒ -£õ-µõ-•-P-©õ-P÷Á C¸¢-u-Úº. GÛ-Ý®   C¢-u -\m-h® 1867 B® Bsk |øh-•-øÓUS  Âh¨-£mh ÷£õ-x® Ax ¤µ-÷¯õP Ÿv-°À \õz-v-¯¨-£-h-ÂÀø» GßÖ uõß P¸-u¨-£m-hx. Auß ¤µ-Põ-µ® öuõhº¢-x® ÷uõm-h[-P-ÎÀ Ch®-ö£ØÓ  ¤-Ó¨¦,  CÓ¨¦, v¸©-n® Gß-£Ú £v-¯¨-hõ-©À C¸¢-ux. GÛÝ® Ps-i-¯ v¸-©- -\m-hz-vß RÌ Ps-i-¯U Qµõ-©[-P-ÎÀ v¸-©-n¨ £v-Ä-PÒ- ö\´-Áx |øh-•-øÓ-°À  C¸¢x Á¢-u-x.

Az-u-¸-nz-vÀ  Ps-i-°À Ph-ø©-¯õØ-Ô¯ Aµ-\õ[-P- A-v-£º ¤.h¤Ò³. ¤÷µ ¦¹U (P.W. Braybrook) " ÷uõm-h[-P-ÎÀ T-¼ ÷Áø» ö\´-²®- öuõ-È-»õͺ-P-Îß ö£¸®-£õ-»õÚ ©µ-n[-P-Ю A÷u-÷£õÀ C¢-v-¯õ-Âß öuß  Pøµ-°À C-¸¢-x -©ø»|õm-kz ÷uõm-h® Áøµ-°-À ÁÈ-°À Ch®-ö£-Ö® ©µ-n[-P-Ю  £v-Áõ-Í-›ß PÁ-Úz-xU-SU öPõsk Áµ¨-£-k-ÁvÀø»'' GßÖ öu›-Âz-xÒÍ-õº. Cx öuõ-hº-¤À  \-P» ÷uõmh {º-Áõ-P[-P-ÐU-S® _ØÖ  {¸-£® Aݨ-£¨-£m-kÒÍ-÷£õ-x® AuØ-PõÚ ¤µ-v-£-»ß v¸¨-v-P-µ-©õ-Ú-uõP  CÀø» GÚ AÁº ÷©-¾® öu›-Âz-xÒÍõº.

1867  B® Bsk Cx-Áøµ öPõs-k-Á-µ¨-£mh \m-h[-P-Îß {ø» £Ø-Ô Bµõ-¯-öÁÚ ÷uõm-hz xøµ-©õº \[-Pz-v-Úº ÷\º. ›a-\ºm öP´¼ (Sir Richard Cayley) GßÓ ÁÇU-P-Ô-b-›ß uø»-ø©-°À Pªmi JßøÓ Aø©z-u-Úº. CvÀ Gá-©õ-Úº,  ÷Áø»¯õÒ öuõ-hº-£õÚ \m-h[-P-Ю Ah[-S®. GÛ-Ý® -C-ÁØ-øÓ-ö¯À-»õ® Bµõ´¢x £õºzu, öP´¼ uõß HøÚ¯ \m-h[-P-øÍ-ö¯À-»õ® CvÀ EÒÍ-hU-Q-¯-÷£õ-x® 1862  B® Bs-iß C». 17 GßÓ  C¢-v¯ T¼z  öuõ-È-»õͺ-P-Îß ©µ-n® öuõ-hº-£õÚ \mh HØ-£õ-k-PøÍ CvÀ EÒÍ-hU-P-ÂÀø» Gß-Ö® AuØ-SU Põ-µ-n® A¢-ua \m-h®- |-øh-•-øÓ¨-£-kz-uõ-©À E°-µØ-Ö¨  ÷£õ´-Âmhx (Practically a Dead Letter) GßÖ SÔ¨-¤m-i-¸¢-uõº.

1865 B® Bsk BÐ-Ú-µõ-P¨ £u- ö£ØÖ Á¢-v-¸¢u ÷\º.  ÷íº-S-¼ì  öµõ-¤ß\ÝU-S®- C÷u ¤µa-]-øÚ÷¯ uø»-°-i-ø¯U öPõ-kz-ux. CÁº -C¢u ¦»®-ö£-¯º öuõ-È-»õͺ-P-Îß CÓ¨¦ Ãuz-vøÚ Po¨-¤-k-Á-uØS ÷£õ-x-©õÚ ¦ÒΠ£-µz uµ-Ä-PÒ QøhU-P-ÂÀø» Gß-Ö® -Q-øhzu uµ-Ä-P-Îß- £i £õºU-S® ÷£õx ¤Ó¨¦ ©Ø-Ö®- C-Ó¨¦ Ãu[-PÒ Cµsk \u-Ã-u-©õ-P÷Á (2%)  EÒÍÚ Gß-Ö®- öu-›-Âz-v-¸¢-uõº. 1860  P-Îß ¤Ø-£-S-v-°À ÁhU-QÀ C¸¢x ©ø» |õm-kUS Á¸® Ãv¨ £õ-øu-P-ÎÀ Po-\-©õÚ •ß-÷ÚØ-Ó[-PÒ ö\´-¯¨-£m-i¢-uÚ. ÷Põ¨-¤-°ß Âø»-²® Av-P-›z-v-¸¢-u-x-hß ÁÇ[-P¨-£-k® T¼z öuõ-øP-²® Av-P-›U-P¨-£m-i-¸-¢u-uõÀ öuõ-È-»õͺ  Áµ-Â-¾® Po-\-©õÚ Av-P-›¨-¦  HØ-£m-i-¸¢-u-x.

(öuõ-h-¸®)

ö£¸¢-÷uõmh Áµ-»õØ-ÔÀ C¸¢x... (53)

Cµõ. \h-÷Põ-£ß

÷\º öíßÔ Áõº-iß ©øÓ-Ä

J¸ ÷£›-Ǩ¦...

BÐ-Úº ÷\º. öíßÔ Áõºm AÁº-PÒ  -uõß "B-£z-vÀ Eu-Ä® |s-£ß' øÁz-v¯\õø» öuõ-hº-¤À öu›-Âzu P¸z-xU-PÒ \ØÖ £õ-µ-y-µ-©õ-ÚøÁ GÚ HØ-ÖU öPõs-hõ-¾® AuØ-PõP uõß ©Ú-Á-¸z-u¨-£-h-ÂÀø» Gß-Ö® AuØ-SU Põ-µ-n® A¨-£i uõß öu›-Âzu P¸z-xU-P-Îß Põ-µ-n-©õP £» |ß-ø©-PÒ HØ-£m-kÒÍÚ Gß-Ö® ¤ß-Úº ÷£_® ÷£õx SÔ¨-¤m-hõº. AÁº Auß ¤ß £» •øÓ-PÒ ÷©Ø-£i øÁz-v-¯-\õø» {º-Áõ-PU SÊ-Â-Ú-øµ \¢-vzx P»¢-x-øµ-¯õ-i-Úõº.

Cz-u-øP¯ ÷£a-_-Áõºz-øu-P-Îß ÷£õx ÷©Ø-£i B£z-vÀ Eu-Ä® |s-£ß Aø©¨-¤ß {º-Áõ-Pz-vß RÌ C¯[-Q¯ Psi øÁz-v-¯-\õ-ø»ø¯²® •ß-÷Úõ-iz öuõ-È-»õͺ-P-ÐU-PõÚ (A-µ-\ ÷\øÁ-¯õͺ-PÒ) øÁz-v-¯-\õ-ø»-ø¯-²® Aµ-\õ[-P® ö£õ-Ö¨-÷£Ø-£-öuÚ wº-©õ-ÛU-P¨-£m-hx. Auß -÷£õx Cz-u-øP¯ Aø©¨-¦U-PÍõÀ {º-Á-QUP •i-¯õu AÍ-ÄUS Auß ÷uøÁ-PÒ ªP Av-P-›zxÒÍÚ Gß-Ö® AuØ-PõÚ Á\-v-P-Ю ÁÍ[-P-Ю Aµ-\õ[-Pz-v-h® ©õz-v-µ÷© EÒÍÚ'' Gß-Ö® SÔ¨-¤m-hõº.

øÁz-v-¯-\õ-ø»ø¯ Aµ-\õ[-P® ö£õ-Ö¨-÷£ØÓ ¤ß-Úº øÁz-v-¯-\õø» Pm-i-h® _z-u® ö\´-¯¨-£mk ¦Ú-µ-ø©U-P¨-£m-hx. ÷|õ-¯õ-Î-P-ÐUS E›-¯ PÁ-Û¨-¦U-PÒ ö\´-¯¨-£m-h-x-hß £» Á\-v-P-Ю HØ-£-kz-u¨-£m-hÚ. Auß ¤ß-Ú-¸® J¸-•-øÓ Áõºm A¢u øÁz-v-¯-\õ-ø»-°ß uØ-÷£õ-øu¯ {ø»-ø¯ £õº-øÁ-°-k-Á-uØ-Põ-Pa ö\ß-Óõº. A¨-÷£õx Ax •ß-Úøµ Âh £» ÁÈ-P-ÎÀ •ß-÷ÚØ-Ó-©-øh¢x Põ-n¨-£m-hx. GÛ-Ý® A[S Ch-Á-\v ÷£õ-uõ-©À C¸¢-uøu AÁ-uõ-Ûz-uõº. A¢-u¨ ¤µa-]-øÚ-ø¯z wºU-S® ö£õ-¸mk A¢u øÁz-v-¯-\õ-ø»US ªP A¸-Põ-ø©-°À Aø©¢-v-¸¢u ]ß-Ú®ø© øÁz-v-¯-\õø» (Hospital for small pox) ø¯²® Au-Ý-hß Cønzx Âhz wº-©õ-Ûz-uõº. ""C¨-÷£õx C¢u ]Ô¯ Pm-i-hz-xUS øÁz-v-¯-\õø» GßÓ ö£¯º ö£õ-¸¢-uõ-öuß-Ö® Ax øÁz-v-¯-\õ-ø»-¯õP C¸UP ÷Ás-k-©õ-°ß AuØ-PõÚ ÷uõØ-Ó® AuØ-Q-¸UP ÷Ás-k-ö©ß-Ö®'' öu›-Âz-uõº.

Ax ©õz-v-µ-©ßÔ öPõ-Ê®¦, Psi, ¯ǫ̃-£õ-n® BQ-¯ Ch[-P-ÎÀ EÒ-|õmk ©¸z-xÁ Ez-v-÷¯õ-Pz-uº-P-ÐUS ©¸z-x-Á¨ £°Ø-]-¯-Îzx AÁº-P-Îß ÷\øÁ-ø¯ ÷©Ø-£i øÁz-v-¯-\õ-ø»-P-ÐU-S¨ ö£Ø-ÖU öPõ-k¨-£x Gß-Ö® wº-©õ-Ûz-uõº. Auß ö£õ-¸mk ]» ÷uõm-h[-PÒ Cøn¢x J¸ SÊ-ÁõP Cøn¢x Tm-hõP ©¸z-xÁ Av-Põ›PÎß ÷\øÁ-ø¯¨ ö£Ö-Á-öuß-Ö® B÷»õ-\øÚ öu›-Âz-uõº. Auß ¤µ-Põ-µ® ©¸z-xÁ Eu-Â-¯õͺ {¯-ªU-P¨-£m-h-x-hß AÁº-PÒ ÷uõm-h[-P-ÐU-Sa ö\ßÖ øÁz-v-¯z öuõ-ÈÀ £õºz-u-Úº. Pk-ø©-¯õÚ ÷|õ´-P-Îß ÷£õx ÷|õ-¯õͺ-PÒ Psi ©¸z-x-Á-©-øÚUS Aݨ-£¨-£m-h-Úº. AÁº-P-ÐU-PõÚ ©¸z-x-Áa ö\»-ÄU-öPÚ SÔzu ÷uõm-h[-P-ÎÀ C¸¢x Pm-h-n® Jß-Ö® Á`-¼U-P¨-£m-hx.

BÐ-|º öíßÔ Áõºm £u ÁQzu ÷£õx C»[-øP-°À £» A¤-Â-¸z-v¨ £o-PÒ _Ö-_-Ö¨-£õP |h¢-÷u-ÔÚ. AÁº £u-ÂU Põ-»® •i¢-u-x® AÁº ö©m-µõì ©õ-{-»z-xUS PÁº-Ú-º £u-Â- ö£ØÖ ö\ß-Óõº. A¨-÷£õx xøµ-©õº \[-Pz-v-Úº AÁ-¸US ¤›-¯õ-Âøh øÁ£-Á® JßÖ HØ-£õk ö\´-v-¸¢-u-Úº. AvÀ Eøµ {PÌzv¯ Áõºm ¤ß-Á-¸-©õÖ SÔ¨-¤m-hõº.

""E[-PÒ ÷uõm-h[-P-ÎÀ öuõ-ÈÀ ¦›-²® öuõ-È-»õͺ-PÒ |õm-kUS ©m-k-©ßÔ E[-P-ÐU-S® ö\À-Á® ÷uiz u¸-£-Áº-PÒ. AÁº-PÒ |õm-iß ÁÍ[-PÒ, E[-PÒ ÷uõm-h[-P-Î-¾® AÁº-PøÍ |ß-Óõ-PU PÁ-Ûz-xU öPõÒ-Á-x-hß AÁº-P-ÐUS ÷|õ´ ö|õ-i-PÒ Á¢u ÷£õx øÁz-v-¯-\õ-ø»US Aݨ¤ ©¸z-xÁ Eu-Â-PÒ ö£Ø-ÖU öPõ-k¨-¥º-PÍõ-°ß Ax-÷Á GÚUS }[-PÒ ö\´-²® |ß-ÔU Ph-ÚõP C¸U-S®.  |õß ªP A¸-QÀ C¸U-S® uªÌ |õm-iÀ-uõß £o ¦›-¯ ö\À-Q-÷Óß. A[-Q-¸¢x Gß-ÚõÀ E[-P-ÐUS Eu-Á •i-²®. A[-Q-¸¢-xuõß C¢-uz öuõ-È-»õͺ-PÒ C[S Á¸-Qß-Óõº-PÒ. |õß A[-÷P-²® AÁº-PÒ ÁõÌ-ÂÀ •ß-÷ÚØ-Ó[-PÒ Gøu-²® ö\´¯ •i-²-©õ GßÖ Bµõ´¢x £õºU-Pz wº-©õ-Ûz-xÒ÷Íß'' GßÖ AÁº uß-Ý-øµ-°À E¸U-P-©õ-P-Ä® Enºa] Á\¨-£m-k® SÔ¨-¤m-hõº.

BÚõÀ xµ-vè-h-Á-\-©õP AÁº ö©m-µõì ö\ßÖ ]Ôx Põ-»z-v-÷»÷¯ öPõ-»-µõ ÷|õ-¯õÀ ¥iU-P¨-£mk CÓ¢x ÷£õ-Úõº. AÁ-µ-x CÓ¨¦ öuõ-hº-£õP |õß B[-Q-»z-vÀ C¸¢x uª-ÈÀ ö©õÈ ö£¯ºzu Better Berry GßÓ |õ-Á-¼ß uªÌ Ái-Á-©õÚ "P-\¢u ÷Põ¨¤' GßÓ |õ-Á-¼ß •ß-Ý-øµ-°À ¤ß-Á-¸-©õÖ SÔ¨-¤m-i-¸¢-÷uß.

""÷Põ¨-¤U Põ-»® •Ê-Á-x® öPõ-»-µõ ÷|õ´ öuõ-È-»õÍ-›ß E°º £ÔU-S® ÷|õ-¯õP C¸¢-ux. CuØS ¤µ-•-Pº-P-Ю Âv-Â-»U-PÀ». C»[-øP-°ß •u-»õ-Áx ÷Põ¨-¤z ÷uõmh E›-ø©-¯õͺ öíßÔ ÷£ºm (1824) öPõ-»-µõ ÷|õ´U-S¨ £¼-¯õ-Úõº. C»[-øP-°ß •u-»õ-Áx ÷u°-ø»z ÷uõm-hz-x-øµ-¯õÚ ¿À öPõ¢-u-µõ ÷u°-ø» ÷uõm-hz-xøµ ÷á®ì öh´-»º (1872) öPõ-»-µõ-ÁõÀ CÓ¢-uõº. A÷u-÷£õÀ C»[-øP-°ß BÐ-|-µõ-P¨ £u- ÁQzu ÷\º öíßÔ Áõºm ÷Põ¨-¤¨ ö£¸¢-÷uõmh Áͺa-]U-S® C»[-øP-°ß µ°À÷Á, ö£¸¢-öu-¸U-PÒ A¤-Â-¸z-vU-S®, ÷uõm-h¨ ¦Ó _Põ-uõ-µz-xU-S® ö£¸® £o-¯õØ-Ô-¯-Áº. CÁº 1860 B® Bsk öuß-Û¢-v-¯õ-Âß ö©m-µõì ©õ-{-»z-xUS PÁº-Ú-µõ-P¨ £u- ö£ØÖ ö\ß-Óø© C»[-øP-°ß ÷Põ¨-¤a ö\´-øPUS ÷£›-Ǩ-£õ-PU P¸-u¨-£m-hx. Põ-µ-n® Akzu Á¸-h÷© AÁº öPõ-»-µõ ÷|õ´U-S C»U-PõQ ©µ-n-©õ-Úõº.''

÷\º öíßÔ Áõºm Âøh ö£Ø-Öa ö\ß-Ó-øuz öuõ-hº¢x ÷\º \õºÒì ö©U-Põºzv (Sir Charles Meccarthy (1860 - 1863) A¨£-u-ÂUS {¯-ªU-P¨-£m-hõº. ö©U-Põºzv C»[-øP-°ß \‰-P, Aµ-]-¯À, ö£õ-¸Íõ-uõµ Âh-¯[-P-ÎÀ |ßS £›a-\-¯-©õ-Ú-Áº. 1847 B® Bsk öuõ-hU-P® 1850 B® Bsk Áøµ C»[-øP-°ß PnU-Põͺ |õ-¯-P-©õ-P¨ £u- ÁQzuÁº. 1850 & 1860 Põ-»z-vÀ £z-uõs-k-PÍõP C»[-øPU-PõÚ Põ-»-Ûz-xÁ ö\¯-»õÍ-µõ-P¨ £o ¦›¢-u-Áº. Põ-»-Ûz-xÁ ö\¯-»õÍ-µõP C¸¢u J¸-Áøµ ¤›z-uõ-Û¯ Aµ-_ ÷|µ-i-¯õP A¨-£-u-Â-°À C¸¢x BÐ-|-µõP {¯-ªU-P-¨£mh ö£¸-ø©-²® ö©U-Põºz-vø¯ ©m-k÷© ÷\¸®. CuØS •ß-Úº C»[-øP-°ß BÐ-|º-PÍõP {¯-ªU-P¨-£m-h-Áº-PÒ ÷©Ø-Q¢-v-¯z wÄ-PÒ, ö©õ-Õ-]-¯ì ÷£õßÓ |õ-k-P-ÎÀ £o-¦-›¢x öuß-Û¢-v¯ uªÌz öuõ-È-»õͺ-PÒ öuõ-hº-¤À AÝ-£-Á® ö£Ø-Ó-Áº-PÍõP C¸¢-u-Úº. BÚõÀ ö©U-Põºzv ÷\º ÷áõºä Aß-hº-\ß BÐ-Ú-µõP C¸¢u Põ-»z-v-¾® (1850 & 1855) Auß ¤ß ÷\º öíßÔ Áõºm (1856 & 1860) Põ-»z-v-¾® Cz-u-øP¯ ÂÁ-Põ-µ[-P-Ð-hß £›a-\-¯® EÒÍ-Á-µõP C¸¢-uõº.

(öuõ-h-¸®)

ö£-¸¢-÷uõmh Áµ-»õØ-ÔÀ C¸¢x.... (52)

Cµõ. \h-÷Põ-£ß

""ö\zu  EhÀ-P-÷Í Bì-£z-v-›-°À

AÝ-©-vU-P¨-£m-h-Ú....''

ö£¸¢-÷uõm-hz xøÓ-°ß _-Põ-uõµ  {ø»-ø©  ªPU RÌ-©mh {ø»-ø¯ Aøh¢-x-Âm-h-öuÚ Â©º-\-Ú[-PÒ GÊ¢-u-øuz öuõ-hº¢x BÐ-Úº Áõºm J¸-•-øÓ-uõ÷Ú {ø»-ø©-ø¯ ÷|›À Ps-h-Ô¯ Ps-i-°À ö\¯Ø-£mh B£z-vÀ Eu-Ä® |s-£ß C¯U-Pz-vß Pm-k¨-£õm-iÀ C¸¢u øÁz-v-¯-\õ-ø»US  Âá-¯® JßøÓ ÷©Ø-öPõs-hõº. AÁº A[S Psh {ø»-ø©-PÒ ußøÚ Avºa-]-¯-øh-¯a ö\´-u-uõP  ¤ß-Úº øh® K¨ ]÷»õß £z-v-›-øPU-Sz öu›-Âz-v-¸¢-uõº.

AÁ-›ß  P¸zøu øh®ì J¨ ]÷»õß £z-v-›øP ¤ß-Á-¸-©õÖ  SÔ¨-¤m-i¸¢-ux. ""A[S |õß Psh P-õm] •Ê ©Ûu S»z-xU-S÷©  öÁm-Pzøu HØ-£-kz-uU Ti-¯-öuõß-ÓõP  C¸¢-ux.  A •US GÀ-»õ Ch[-P-Î-¾® S¢x Qh¢-ux. |õØ-Ó®, PÂa_ Ãa-\® ‰U-øPz xøÍz-ux. _z-u® Gß-£øu J¸ Chz-v-¾® Põ-nU QøhU-P-ÂÀø». §a-]¨ ¦Ê¨-£møhPÐU-SU öPõg-\-•® SøÓ-Â-¸U-P-ÂÀø».  C[S ö\ß-Ó-Áº-PÒ  Q¸-ªz öuõØ-ÔÀ C¸¢x u¨£ •i-¯õx'' ]µ[S, ö\õÔ, ¦s EÒÍ-Áº-P-ÐUS Th A[S  ö\ß-ÓõÀ  ÷|õ´ Av-P-›U-S-÷©-¯ßÔ Sn-©-øh-¯ •i-²-ö©ßÖ  |õß P¸-u-ÂÀø». C¢u øÁz-v-¯-\õø» J¸ ©µ¨ ö£õ-Ô-÷£õÀ EÒÍx'' 

B£z-vÀ Eu-Ä® |s-£ß Aø©¨¦  Aµ-]-¯À \‰-P ©m-hz-vÀ J¸  ©v¨¦ Áõ´¢u \‰P ÷\øÁ  \[-P-©õP  ö£¯º ö£Ø-Ô-¸¢-ux. Auß |h-Á-iU-øP-P-Ю -AÆ-Â-u÷© Aø©¢-v-¸¢-uÚ.  Au-ÚõÀ BÐ-|-›ß ÷©Ø-£i P¸zx Ca-\[-Pz-xUS ö£¸® \[-P-hzøu HØ-£-kz-v-¯x. Cx öuõ-hº-¤À ÂÍU-P® TÓ •Ø-£mh Põ-»-Ûz-xÁ ö\¯-»õͺ ÷©Ø-£i \[-Pz-vß ö\¯-»õÍ-µõ-PU Ph-ø©-¯õØ-Ô¯ Án â.h-¤Ò³. ì¦-öµõm AÁº-P-ÐUS (Ven G.W. Sprott) GÊ-v-¯  Pi-uz-vÀ ¤ß-Á-¸-©õÖ  SÔ¨-¤m-i-¸¢-uõº.

""B-Ð-|º  ÷©Ø-£i  øÁz-v-¯-\õ-ø»U-Sa ö\ß-Ó-÷£õx AÁº \ØÖ EhØ _P-Ã-Ú-•Ø-Ó-Á-µõP C¸¢-uõº. Au-ÚõÀ Áõm-kP-ÐU-Sa ö\ß-Ö  ÷|õ-¯õ-Î-Pøͨ £õº-U-P -÷Ás-hõ-ö©ßÖ AÁ-øµ øÁz-v-¯º-PÒ Ga-\-›z-v-¸¢-u-Úº. Au-ÚõÀ øÁz-v-¯-\õ-ø»-°ß _Ø-Ö¨-¦-Óa `Ç-ø»-²® A¸-÷P C¸¢u _h-ø»-ø¯-²® AÁº  £õº-UP ÷|º¢-ux.  _h-ø»-°À  ¡Ø-ÖU-PnU-PõÚ  G¾®-¦U Tk-PÒ ©øÇ, öÁ°-¼À |øÚ¢-x® Põ´¢-x®  öÁ-Î-Ô¨ ÷£õ´ £À-¼-Îz-xU öPõs-i¸¢u Põm-]-ø¯¨ £õºzx AÁº ªP Avº¢x ÷£õ-Úõº. ö£›-x®- ©-Û-u- ÷Áu-øÚ¨-£m-hõº. ""C¢u |õm-iß ÷Põ¨-¤¨ ö£õ-¸Íõ-uõ-µzøu  Aµ-\õ[-P® ªP-Ä® Gvº-£õº¨-¦-hß  Pm-i-¯-ø©zx Á¸-Qß-Óx.  C¢-u- {-ø»-°À  Cz ÷uõm-h[-P-ÎÀ öuõ-ÈÀ ö\´-¯-öÁÚ Á¢x Pk-ø©-¯õP EøÇU-S® öuõ-È-»õÍ-º-PÒ ÷|õ´ Áõ´¨-£mh ÷£õx AÁº-P-ÐUS CøÇU-P¨-£mh A}-v  öuõ-hº-¤À AÁº ©Ú-vÀ \QUP •i-¯õu SØÓ EnºÄ HØ-£m-hx. ÷uõm-hz-x-øµ-©õ-›ß Cz-u-øP¯ ö\¯-»õÀ ÷Põ¨-¤¨ ö£õ-¸Íõ-uõ-µ®  AÈ¢-x-Â-hU Tk®'' GßÖ AÁº  ©Ú-÷Á-u-øÚ¨-£m-h-uõP ""AU Pi-uz-vÀ AÁº ÷©-¾® SÔ¨-¤m-i-¸¢-uõº.

CU Pi-uz-xU-S¨ £vÀ Pi-u® GÊ-v¯ ì¦-öµõm ¤ß-Á-¸-©õÖ öu›-Âz-v-¸¢-uõº:&

""A-øÚ-Á-¸® J¸ Â-h-¯zøu  ©Ó¢-x-Â-hU Thõx. B°-µU-P-nU-PõÚ  ÷|õ-¯õ-Î-PøÍ  J¸ ]Ô-¯ øÁz-v-¯-\õ-ø»-¯õÀ \›-¯õP  PÁ-ÛUP •i-¯õx.  C¢u øÁz-v-¯-\õ-ø»-°À 20 ÷|õ-¯õ-Î-PøÍ øÁz-x¨ £µõ-©-›¨-£-uØS ©õz-v-µ÷© Á\-v-PÒ- EÒÍÚ.   GÛ-Ý® 115  ÷|õ-¯õ-Î-PÒ AÝ-©-vU-P¨-£mk ]Qaø\ ÁÇ[-P¨-£kQß-Óx. CÆ-Â-u® Av-P-©õP Á¸®- ÷|õ-¯õͺ-PøÍ AÝ-©-vU-Põx v¸¨¤  Aݨ-¤-ÚõÀ AÁº-P-ÐUS ÃvP-ÎÀ ©µ-o¨-£øu Âh ÷ÁÖ ©õØÖ ÁÈ-PÒ CÀø». CuøÚ ©õØ--Ô-¯-ø©¨-£-uØ-PõÚ J÷µ ÁÈ  øÁz-v-¯-\õ-ø»-P-øÍ-²® ©¸z-xÁ Á\-v-P-øÍ-²® Av-P-›¨-£-uõ-S®'' A÷u-÷£õÀ Av-P-©õÚ ÷|õ-¯õ-Î-PÒ CÓU-S® uÖ-Áõ-°-÷»÷¯  øÁz-v-¯-\õ-ø»US öPõsk Áµ¨-£-k-Qß-Ó-Úº Gß-Ö® -C[÷P Á¢u ¤ß ©µ-oU-Qß-Ó-Úº'' Gß-Ö® -B-u-»õÀ BÐ-Ú-›ß wº-©õ-Ú® J¸ uø»¨-£m-\-©õÚx Gß-Ö® -T-Ô-°-¸¢-uõº.

CÆ-Âu Pk-ø©-¯õÚ Â©º-\-Úz-vß ÂøÍ--ÁõP ÷©Ø-£i B£z-vÀ Eu-Ä® |s-£ß Aø©¨-¤ß {º-ÁõP \ø£ EÖ¨-¤-Úº-PÒ AøÚ-Á-¸® uz-u-©x £u-Â-PøÍ µõ-âÚõ-©õ ö\´--Á-uõP AÔ-Âz-u-Úº. GÛ-Ý® Ca-\[-Pz-vß {º-Áõ-PU SÊ EÖ¨-¤-Úº-P-ÎÀ J¸-Á-µõP C¸¢-u-Á-¸® A÷u\©-¯® xøµ-©õº \[-Pz-vß  uø»ÁµõPÄ®  ö\¯Ø£mhÁ¸©õÚ Bº.¤. øhm-»º uÚUS ÷©Ø-£i \[-Pz-vß ö\¯Ø-SÊ «x |®-¤UøP EÒÍöuß-Ö®  öuõ-hº-¢x®  CU-SÊ ö\¯Ø-£h ÷Ás-k-ö©ß-Ö® -¤-÷µ-µøn Jß-øÓU öPõs-k Á¢-uõº. C¨ ¤÷µ-µ-ønø¯ ©Ø-Ö-ö©õ¸  ö\À-ÁõU-S-ªUP -E-Ö¨-¤-Ú-µõÚ Aö»U-éõs-hº ¤öµÍß (Alexander Brown) ÁÈ ö©õ-È¢-uõº. Cz-u-øP¯ ¤÷µ-µ-ønø¯  •ß -øÁzx Eøµ {PÌz-x®-÷£õx øhm-»º uÚ-x  ÷Põ-›U-øPUS Bu-µ-ÁõP ¤ß-Á-¸®  P¸zøu •ß-øÁz-uõº.

""Jm-k-ö©õz-u-©õP T¼z öuõ-È-»õͺP-Îß GÀ-»õ ©µ-nz-xU-S® ö£õ-Ö¨¦  CU-SÊ «x _©z-u¨-£m-kÒÍx.  A¨-£-i-¯õ-ÚõÀ  C¢-uU SÊ-ÂÀ  A[-P® ÁQ¨-£-Áº-PÒ ¯õº? Psi ©õ-Ámh Aµ-\õ[-P- A-v-£º uõß Ca \[-Pz-vß uø»-Áº. AÁº Psi  ©õ-Ámh  Cµõ-qÁz uø»Áº. Cµõo°ß  £øh-¯-v-Põ-›-¯õP C¸¢x £»  £uU-P[-PÒ öÁßÖ |õm-kU-S¨ ö£¸-ø© ÷\ºz-u-Áº. HøÚ-¯ A[-Pz-u-Áº-PÒ -¯õº? ©õ-Ámh }v-£-v-¯õ-PU Ph-ø©-¯õØ-Ö-£-Á-¸® ö£õ-¼ì }v-©ßÓ }v-Áõ-Ý® Ps-i-°ß  ¤µ-u-© ][-PÍ Aµ-\ ¤µ-uõ-Û-²® uª-Ǻ-PÎß uø»-Á-µõÚ •u-¼-¯õ-¸® C-µsk £Ó[-Q-¯º ©U-P-Ò uø»-Áº-P-Ю-|õßS- QÔì-uÁ ©u-÷£õ-u-Pº-P-Ю Ps-i-°ß Cµsk Á[-Q-P-Îß  uø»-Áº-P-Ю CÖ-v-¯õP  xøµ-©õº -\[-Pz-vß uø»-Á-¸® ö\¯-»õÍ--¸®-uõß. C¢u B£z-vÀ Eu-Ä® |s-£ß Aø©¨-¤ß ö\¯Ø-SÊ EÖ¨-¤-Úº-PÒ Jm-k-ö©õzu  ©µ-n[-P-ÐU-S® ö£õ-Ö¨£õ-Ú-Áº-PÒ -|õ® uõß GßÖ SØÓ® _©z-x-Áøu G¢u Põ-µ-nz-øu •ß-Ûm-k® HØ-ÖU öPõÒÍ •i-¯õ-x....''

"u GU-éõ-ª-Úº' £z-v-›øP AÁ-µx ÷£aø\ EÒÍx EÒÍ-ÁõÖ  ¤µ-_-›zv¸¢-u-x-hß Cx öuõ-hº-¤À  J¸ B]-›-¯º uø»-¯[-P-•® wm-i-°-¸¢-ux.  A¢u B]-›-¯º uø»-¯[-Pz-vÀ \‰-Pz-vß E¯º A[-Pz-u-Áº-PÒ «x BÐ-|º öíßÔ  Áõºm öPÍ-µ-ÁU SøÓ-Áõ-PU P¸z-xz öu›-Âz-v-¸U-Q-Óõº Gß-Ö® Au-øÚ AÁº v¸z-vU öPõÒÍ ÷Ás-k-ö©ß-Ö® A¤¨-¤-µõ-¯®- öÁ-Î-°m-i-¸¢-u-x.

Cx öuõ-hº-¤À ÷©¾® £» P¸z-xU-P-Ю GÊ¢-uÚ.  ÷©Ø-£i Bì-£z-v-›-°À Av-P  ©µ-n[-PÒ HØ-£-k-Á-uØ-PõÚ Põ-µ-n® •Põ-ø©z-x-Áz-vß ö£õ-Ö¨¦  AÀ-»-öÁß-Ö®  A÷|-P-©õÚ ÷|õ-¯õͺ C¸U-S®   uÖ-Áõ-°-¾® CÓ¢u ¤ß-¦® ¦øu¨-£-uØ-Põ-P÷Á C[S Gkz-x- Á-µ¨-£-k-Qß-Ó-Úº Gß-Ö® £» Áõ-u[-PÒ •ß -øÁU-P¨-£m-h-Ú.

(öuõ-h-¸®...)